Jeśli liczyć wszystkie dotychczas odbyte spotkania w ramach rozpoczętego oficjalnie w 1980 r. dialogu, to obecne posiedzenie będzie 9. z kolei. Mają być na nim omawiane zagadnienia eklezjologiczne i kanoniczne skutki sakramentalnej struktury Kościoła, a zwłaszcza związek między kolegialnością a władzą. W tym kontekście głównym punktem będzie posługa biskupa Rzymu w powszechnej komunii Kościoła.

Decyzję o wznowieniu rozmów, formalnie nigdy nie zerwanych, lecz jedynie zawieszonych na prośbę (lub żądanie) strony prawosławnej, podjęto na posiedzeniu komitetu koordynacyjnego, która obradowała w Rzymie w dniach 13-15 grudnia ub. r.

Współprzewodniczącymi Międzynarodowej Komisji ds. Dialogu Teologicznego między Kościołami Rzymskokatolickim i Prawosławnym, istniejącej od 1979, są obecnie przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan kard. Walter Kasper i prawosławny metropolita Pergamonu (Patriarchat Konstantynopola) Jan (Ziziulas).

Poprzednie spotkanie Komisji odbyło się w Emmitsburgu w amerykańskim stanie Maryland w dniach 9-19 lipca 2000, też po długiej, tym razem 7-letniej przerwie. Główną przyczyną tego wieloletniego przestoju w rozmowach teologicznych dwóch najbliższych sobie Kościołów były sprawy unii, czyli istnienia katolickich Kościołów wschodnich. Ich członków prawosławni uważają za swych dawnych współwyznawców, przeciągniętych jakoby siłą i podstępem pod władzę papieską przez łacinników.

Rozwiązaniu tego nabrzmiałego problemu, zresztą o wielowiekowych korzeniach, nie pomogły liczne wyjaśnienia, jakie Kościół katolicki składał w owym czasie stronie prawosławnej ani nawet dokument "Unionizm [lub uniatyzm], dawna metoda poszukiwania jedności a dzisiejsze poszukiwania pełnej komunii", podpisany na zakończenie VII posiedzenia Komisji w libańskim miasteczku Balamand (17-23 czerwca 1993). Chociaż Kościół katolicki wyrzekał się tam prowadzenia działalności na rzecz unii, uznając ją za sprzeczną z dzisiejszym rozumieniem ekumenizmu, prawosławni nie przyjęli de facto tego dokumentu, uważając, że zawarta w nim obrona prawa do istnienia Kościołów unickich w istocie zaprzecza temu pierwszemu zapewnieniu.

Międzynarodową Komisję ds. Dialogu Teologicznego między Kościołami Rzymskokatolickim i Prawosławnym powołano na zakończenie podróży Jana Pawła II do Turcji w dniach 28-30 listopada 1979 i jego rozmów z patriarchą Konstantynopola Dimitriosem w jego siedzibie w Fanarze. Zapowiedziano wówczas rozpoczęcie oficjalnego dialogu, utworzono wspomnianą 60-osobową Komisję i ogłoszono jej skład.

Na swym pierwszym posiedzeniu zebrała się ona na greckich wyspach Patmos i Rodos w dniach 29 maja-4 czerwca 1980. Ustalono na nim tematy rozmów i porządek prac. Odtąd kolejne spotkania odbywały się na ogół co dwa lata na przemian w obiekcie katolickim i prawosławnym; w latach, gdy komisje nie zbierały się, obradowały nieraz podkomisje dla omówienia np. pojawiających się trudności; jedna z takich podkomisji zebrała się w Opolu w czerwcu 1985 r.

Poniżej podajemy daty i miejsca następnych spotkań Komisji oraz krótkie ich charakterystyki:
1982 - II posiedzenie w Monachium (30 VI-6 VII); opracowano 1. wspólny dokument - "Misterium Kościoła i Eucharystii w świetle tajemnicy Trójcy Świętej" na podstawie ustaleń z maja 1981;

1984 - III posiedzenie - Akademia Prawosławna w Gonii (Grecja, 30 V-8 VI) nt. stosunków między wiarą, sakramentami a jednością Kościoła; osiągnięto ogólne porozumienie w sprawie rozumienia sakramentów chrztu, bierzmowania i eucharystii;

1985 - obrady Komitetu Koordynacyjnego Międzynarodowej Komisji Mieszanej w sprawie wyjaśnienia rozbieżności nt. chrztu (Opole, 3-7 VI);

1986 - IV posiedzenie Komisji Mieszanej w Bari (Włochy (29 V-7 VI); pierwszy poważny kryzys w stosunkach między obu Kościołami, wywołany m.in. przez tzw. "sprawę macedońską" (prawosławni uważali, że Stolica Apostolska uznała w praktyce Macedoński Kościół Prawosławny, nie uznawany za kanoniczny przez światowe prawosławie); doszły do tego zarzuty o uprawianie przez katolików prozelityzmu wśród prawosławnych i udział w rozmowach przedstawicieli katolickich Kościołów wschodnich (unickich);

1988 - V posiedzenie w klasztorze prawosławnym Nowy Walaam (Uusi Valamo) w Finlandii (19-27 VI); przyjęto 3. wspólny dokument - nt. sakramentu święceń w sakramentalnej strukturze Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia sukcesji apostolskiej dla uświęcenia i jedności ludu Bożego;

1990 - VI posiedzenie, Fryzynga (Niemcy, 7-14 VI). W związku z odzyskaniem wolności przez grekokatolików w niektórych krajach postkomunistycznych (ZSRR, Rumunia, częściowo też Polska i Czechosłowacja) i ponownym ich zarejestrowaniem, co łączyło się zwykle z próbami odbierania przez unitów należących do nich niegdyś obiektów, a obecnie znajdujących się w rękach prawosławnych, ci ostatni zapowiedzieli, że odtąd jedynym tematem rozmów, jeśli w ogóle będą one kontynuowane, będzie sprawa unitów i uniatyzmu;

1993 - VII posiedzenie, Balamand (Liban, 17-23 VI). Opracowano wspólny dokument "Unionizm [lub uniatyzm], dawna metoda poszukiwania jedności a dzisiejsze poszukiwania pełnej komunii", w którym obie strony potępiły unię jako środek dochodzenia jedności, uznając zarazem prawo Kościołów do istnienia. Dokument ten w zamierzeniu miał wyjaśnić raz na zawsze sprawę uniatyzmu i odblokować dialog, w rzeczywistości jednak nie posunął naprzód, głównie ze względu na opory strony prawosławnej, która uważała, że nie jest on dość stanowczy (m.in. uznaje istnienie Kościołów unickich, z czym nadal nie mogą się pogodzić prawosławni).

2000 - VIII posiedzenie, Emmitsburg (stan Maryland, USA; 9-19 VII). Przedstawiciele obu stron z 11 krajów omawiali wyłącznie sprawy unii; spotkanie zakończyło się niczym; zamiast wspólnego oświadczenia ogłoszono jedynie komunikat ze spotkania. Nie ustalono nawet, czy i kiedy odbędzie się następne posiedzenie. Do spotkania tego doszło zresztą w wyniku osobistej inicjatywy arcybiskupa Baltimore kard. Williama Keelera. Początkowo miało się ono odbyć 6-15 VI 1999, ale odwołano je w związku z odbytymi kilka tygodni wcześniej nalotami NATO na Jugosławię;

2005 - na posiedzeniu komitetu koordynacyjnego Międzynarodowej Komisji ds. Dialogu w Rzymie (13-15 XII) podjęto decyzję o wznowieniu oficjalnych rozmów teologicznych. Mają się one odbyć w dniach 18-23 IX 2006 w Belgradzie, a ich tematami mają być zagadnienia eklezjologiczne i kanoniczne skutki sakramentalnej struktury Kościoła, a zwłaszcza związek między kolegialnością a władzą. W tym kontekście głównym punktem będzie posługa biskupa Rzymu w powszechnej komunii Kościoła.