Przed wizytą abp. Chrystodulosa w Watykanie

Ten powstały w połowie XIX w. Kościół znany był przez całe dziesięciolecia z postawy bardzo antykatolickiej i antypapieskiej, ale w ostatnich latach nastąpiło wyraźne ocieplenie wzajemnych stosunków, czego symbolem stała się pamiętna podróż do Grecji w maju 2001 r. Jana Pawła II.


Arcybiskup zapowiadał już odwiedziny Watykanu - jako rewizytę za tamten pobyt Ojca Świętego na ziemi greckiej - w listopadzie 2003, ale tamta wizyta została niemal w ostatniej chwili odwołana ze względu na stanowczy sprzeciw Świętego Synodu Kościoła Hellady.

Zwierzchnik greckiego prawosławia urodził się w 1939 w mieście Xanthe (Ksanthi) we wschodniej Grecji jako Christos Paraskewaidis. W 1962 ukończył studia prawnicze, a w 5 lat później także teologiczne na Uniwersytecie Ateńskim, wcześniej zaś - w 1961 - złożył śluby zakonne, przyjmując imię Chrystodulos, a w 1965 przyjął święcenia kapłańskie i został mianowany archimandrytą.

Od tamtego czasu przez kilka lat pracował duszpastersko w kilku parafiach, po czym w latach 1968-74 był sekretarzem Świętego Synodu Kościoła Grecji. Był to trudny okres w dziejach zarówno kraju, jak i Kościoła, gdyż w Grecji rządziła wówczas junta tzw. "czarnych pułkowników", której dyktatura dotknęła wszystkie dziedziny życia kraju i narodu, łącznie z religijną.

W 1974 archimandryta Chrystodulos został mianowany metropolitą Dimitriady i urząd ten piastował 24 lata, aż do wybrania go na arcybiskupa Aten i całej Hellady. W tym czasie ogromnie rozwinął życie duchowe w swej diecezji, m.in. wyświęcił ponad 150 nowych kapłanów i zwielokrotnił szeregi katechetów. Powołał do życia wiele instytucji kościelnych, charytatywnych i społecznych, poświęcał dużo uwagi sprawom młodzieży i rodziny.

Na stanowisku głowy Kościoła Grecji, na które wybrano go w kwietniu 1998, wiele uwagi poświęca nie tylko sprawom wewnętrznym, ale również m.in. jedności Europy i oparcia jej na korzeniach chrześcijańskich. Gdy 22 sierpnia 2003 r. otrzymywał doktorat honorowy Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, zwierzchnik polskiego prawosławia metropolita Sawa przypomniał słowa arcybiskupa, iż chrześcijaństwo nigdy nie było sąsiadem Europy, lecz zawsze stanowiło jej nieodłączną część.

Prawosławny arcybiskup Aten jest jednym z najlepszych znawców bizantyńskiej muzyki kościelnej i poświęcił tej tematyce kilka prac. Inny krąg jego zainteresowań to młodzież, rodzina i ochrona życia. Ale sporo uwagi poświęca też sprawom czysto kościelnym, m.in. napisał kilka książek o problemach duchowieństwa, krytykując niektóre zjawiska wśród księży. Ma też kilka doktoratów honorowych, m.in. w Polsce i w Rumunii (2000).

Kościół Grecji pod jego kierunkiem wzbogacił się o nowy dynamizm, a sam arcybiskup stale podkreśla, że podstawowym zadaniem Kościoła jest troska o zbawienie każdego człowieka. Abp Chrystodulos ma też zasługi w zakresie rozwoju kościelnych środków przekazu oraz pomocy, jakiej jego Kościół udziela ludziom na całym świecie, m.in. w Turcji, Afganistanie, Czeczenii i w innych miejscach.

W dniach 4-5 maja 2001 podejmował w Atenach Jana Pawła II, który odwiedził ten kraj w ramach swej historycznej podróży śladami św. Pawła Apostoła Narodów. 4 maja 2001 r. na Areopagu Papież i zwierzchnik Kościoła greckiego podpisali porozumienie dotyczące współpracy w dziedzinie umacniania pokoju, sprawiedliwości, praw człowieka, obrony świętego charakteru życia i całego stworzenia.

Podczas pobytu w Atenach w lutym 2003 przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan kard. Walter Kasper zaprosił arcybiskupa do odwiedzin Watykanu. Chrystodulos przyjął to zaproszenie i zapowiedział, że złoży wizytę Papieżowi w listopadzie tegoż roku. Ostatecznie jednak nie doszła ona wówczas do skutku ze względu na sprzeciw większości członków Świętego Synodu Kościoła Hellady.