W przeddzień święta Chwały Matki Bożej, czyli tzw. Soboty Akatystu, 3 kwietnia patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl przejechał ulicami stolicy Rosji opancerzonym samochodem ze znajdującą się w środku ikoną Matki Bożej “Umilenije”. Towarzyszyła mu eskorta Federalnej Służby Bezpieczeństwa Rosji. Po zakończeniu objazdu patriarcha przewodniczył w katedralnym soborze Objawienia Bożego w moskiewskiej dzielnicy Jełochowo nieszporom z czytaniem akatystu w intencji zakończenia epidemii koronawirusa.

Wcześniej zwierzchnik Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego (RKP) wezwał wiernych, przebywających w domach, aby wspólnie pomodlili się, rozpoczynając o godz. 16 czasu moskiewskiego czytanie akatystu do Najświętszej Maryi Panny z dodaniem modlitwy o uwolnienie od niebezpiecznego wirusa. O tej samej godzinie rozpoczął on swój objazd Moskwy z ikoną. Nabożeństwo w katedrze transmitowały dwa rosyjskie kanały telewizyjne i portal Patriarchia.ru.

Ikona “Umilenije” (Tkliwość, rozrzewnienie) należy do najbardziej czczonych w Rosji i wiąże się nierozerwalnie ze św. Serafinem z Sarowa (1754-1833) – jednym z największych świętych i mistyków tamtejszego prawosławia. Oficjalnie znalazł on ją w sarowskich lasach, nazwał ją “Radością Wszystkich Radości” i umieścił w swej celi klasztornej. Właśnie wpatrzony w ten wizerunek św. Serafin zmarł 2 (według nowego stylu 14) stycznia 1833.

W zachowanych wspomnieniach osób mu współczesnych wzmianka o ikonie pojawia się w ostatnim okresie jego życia, gdy w 1815 opuścił “zatwor” (odcięcie się od świata) i zaczął przyjmować u siebie tych, którzy szukali u niego porady lub po prostu chcieli z nim porozmawiać. Po wspólnej modlitwie pokutnej i błogosławieństwie święty kreślił zwykle na czole swego gościa znak krzyża olejem z lampki, płonącej przed ikoną.

Po jego śmierci obraz znalazł się w klasztorze żeńskim w Diwiejewie pod Moskwą, stając się główną jego świętością, ściągającą doń licznych pielgrzymów, którzy, aby tam dotrzeć, pokonywali nieraz pieszo setki i tysiące kilometrów.

W 1027 monaster zamknięto, ale ikonę udało się uratować i przez całe dziesięciolecia znajdowała się ona w rękach prywatnych, skąd w czerwcu 1991 trafiła do patriarchy Aleksego II. Obecnie Matka Boża “Umilenije” ma swoje stałe miejsce w Patriarszej Siedzibie Roboczej na Czistym Pierieułku w Moskwie. Raz w roku, w święto Chwały NMP, obchodzone w 5. sobotę Wielkiego Postu, zwaną Sobotą Akatystu, ikona opuszcza to miejsce i jest wystawiana publicznie w stołecznym soborze katedralnym w Jełochowie.