Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

Tomasz Gołąb

publikacja 20.09.2020 19:49

Prawosławny metropolita warszawski i całej Polski abp Sawa poświęcił cerkiew wybudowaną na wzór świątyni Hagia Sophia.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie Tomasz Gołąb /Foto Gość Cerkiew św. Zofii Stanęła przy ul. Puławskiej.

„Małe poświęcenie wody” oraz poświęcenie świątyni pw. św. Sofii – Mądrości Bożej zgromadziło w Warszawie episkopat, duchowieństwo i wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Uroczystościom przewodniczył metropolita Sawa, w asyście arcybiskupa lubelskiego i chełmskiego Abla, arcybiskupa białostockiego i gdańskiego Jakuba, arcybiskupa wrocławskiego i szczecińskiego Jerzego, arcybiskupa przemyskiego i gorlickiego Paisjusza, arcybiskupa bielskiego Grzegorza, biskupa łódzkiego i poznańskiego Atanazego, biskupa hajnowskiego Pawła, biskupa supraskiego Andrzeja, biskupa siemiatyckiego Warsonofiusza oraz licznie zgromadzonego duchowieństwa. Na poświęcenie nowej cerkwi przybyli także pielgrzymi z Białegostoku, Siemiatycz, Bielska Podlaskiego, Hajnówki oraz Białowieży. Obecny był bp Tadeusz Pikus, proboszcz parafii bł. Edmunda Bojanowskiego, ks. Adam Zelga, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego oraz władz samorządowych.

Hagia Sophia w Warszawie

Foto Gość DODANE 20.09.2020 AKTUALIZACJA 21.09.2020

Hagia Sophia w Warszawie

Prawosławny arcybiskup Sawa poświęcił nową cerkiew. Nawiązuje ona architekturą do świątyni w Konstantynopolu, zamienioną niedawno na meczet.

więcej »

- To poświęcenie odbywa się w momencie, kiedy najważniejsza świątynia chrześcijańska Hagia Sophia w Konstantynopolu - Istambule, została dzisiaj zamieniona na meczet, przynosząc wielki ból chrześcijanom - podkreślał w czasie liturgii metropolita Sawa, nawiązując do decyzji prezydenta Turcji Tayyipa Recepa Erdogana, by świątynia w Stambule, w której od 90 lat dotychczas mieściło się muzeum sztuki bizantyńskiej, zyskała status meczetu i obecnie odbywają się w niej modły muzułmańskie. - Zastanówmy się nad faktem: zgodnie z wolą Bożą, my, tu w Warszawie, w centrum Europy, oddajemy do użytku życia cerkiewnego kopię tej wspanialej budowli konstantynopolitańskiej. Warto przywołać mądre słowa Św. Cerkwi: „Nikt jak Bóg!”. To On kieruje losem świata, Św. Cerkwi i każdego z nas. Dlatego też, każdy „kto ma oczy, niech widzi, kto ma uszy, niech słucha”, czego dokonuje Bóg. Jemu niech będzie chwała!” - mówił metropolita.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie  

Abp Sawa zaznaczył, że świątynia poświęcona jest pamięci przodków, wyznawców Prawosławia w Rzeczypospolitej na przestrzeni wieków, szczególnie tych, "którzy ginęli w obozach i łagrach na Wschodzie i Zachodzie, tych, którzy mocni wiarą, oddawali swe życie podczas Powstania Warszawskiego" - duchownych, świeckich, młodzieży i dzieci Warszawy.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

- To właśnie Liturgia uświęca człowieka i otaczający go świat, jednoczy go z Bogiem i z drugim człowiekiem. Jednoczy nas także z naszymi przodkami, którzy pot i krew swoją składali w ofierze na ołtarzu Św. Prawosławia, za wolną Ojczyznę, poczynając od XVI wieku poprzez pierwszą i drugą wojnę światową, wywózki, bieżeństwo, przesiedlenia, akcję „Wisła”, obozy i łagry jak Sybir, Katyń. Miednoje, Telerhof, Oświęcim, Dachau Gross Rosen, Ravensbrűk, Mauthausen, burzenie cerkwi, czy Powstanie Warszawskie, w którym zginęli duchowni m. st. Warszawy, wierni, młodzież i dzieci - mówił hierarcha po obrzędzie poświęcenia cerkwi.

W kapsule z aktem erekcyjnym cerkwi znalazła się między innymi, ziemia zroszona krwią niewinnie zamordowanych sierot warszawskiej Woli.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

Projekt świątyni został opracowany przez warszawskiego architekta śp. Andrzeja Markowskiego, który nie doczekawszy się zakończenia budowy, zmarł nagle 20 kwietnia 2019 r. Warszawska Hagia Sophia w swej architekturze łączy elementy konstantynopolitańskiej katedry z VI w. Główny ołtarz poświęcony będzie Narodzeniu Przenajświętszej Bogurodzicy. Metropolita Sawa ogłosił, iż świętami szczególnie czczonymi w powstającej cerkwi będą: Narodziny Bogurodzicy, święto Prepołowienija (Połowa Pięćdziesiątnicy) i dzień pamięci św. wielkiego męczennika i uzdrowiciela z przełomu III i IV wieku, Pantelejmona, któremu będzie poświęcony boczny ołtarz.

Według różnych źródeł w Warszawie mieszka od 30 do 40 tys. prawosławnych. W całej Polsce jest 450-500 tys. osób wyznania prawosławnego.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

- W tej chwili mamy około 250 parafian - mówi proboszcz parafii ks. Adam Siemieniuk. Parafia obejmuje swoim zasięgiem: Ursynów, Grabów, Imielin, Janówek, Kabaty, Ksawerów, Moczydło, Natolin, Sadybę, Służewiec, Stegny, Wilanów oraz Mszczonów, Grójec, Warkę, Górę Kalwarię, Józefosław, Konstancin-Jeziorną, Zalesie Górne, Baniochę, Lesznowolę, Nową i Starą Iwiczną, Łazy, Nadarzyn, Tarczyn, Żabią Wolę i Radziejowice.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

Budowa nowej cerkwi trwała pięć lat. Świątynia wzorowana jest na konstantynopolitańskiej świątyni Hagia Sofia. Kamień węgielny pod budowę poświęcił 5 grudnia 2015 r. patriarcha Konstantynopola Bartłomiej. Świątynia została zbudowana zgodnie z greckim stylem na planie kwadratu o wymiarach 35 m na 35 m, co daje mu powierzchnię 1225 m kw. Wysokość kopuły głównej wynosi 22 m. Od zachodniej strony stoi dzwonnica, w której zawiśnie dziewięć dzwonów.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

Wnętrze świątyni będą w całości zdobiły polichromie. Główną kopułę wypełnia wizerunek Chrystusa Pantokratora, Wszechwładcy otoczonego przez zastępy aniołów. Gotowy jest także ołtarz, na którym widnieją wizerunki Bogurodzicy, Eucharystii pod dwoma postaciami, Ewangelistów oraz wybranych świętych.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

- Poświęcona Bożej Mądrości Hagia Sophia to nie tylko Panteon, ale i pomnik naszej historii. Opatrzność bowiem przejawia się w mądrości Bożej, związanej z ekonomią zbawienia świata. Ludzka pamięć jest niezawodna. Upływ czasu powoduje, że poszczególne pokolenia słabną w pamięci historycznej. Jedyną receptą na ciągłe pamiętanie jest modlitwa. A gdzie indziej, jak nie w świątyni będzie ona przekazywana z pokolenia na pokolenie i pielęgnowana aż do końca świata? - mówił podczas liturgii arcybiskup wrocławski i szczeciński Jerzy.

Cerkiew św. Sofii - Mądrości Bożej. Trzecia w Warszawie

Świątynia, wybudowana przy ul. Puławskiej 568 jest trzecią cerkwią prawosławną w stolicy. To pierwsza budowana po przeszło 100 latach wolno stojąca świątynia prawosławna w Warszawie. Stanowi wotum za dar 25-lecia demokratycznych przemian w Polsce i 90. rocznicę uzyskania autokefalii przez polski Kościół prawosławny. Sobór metropolitalny św. Marii Magdaleny na Pradze wybudowany został w II połowie XIX w., a cerkiew św. Jana Klimaka na Woli - w 1905 r.