Konfesja sandomierska

KONFESYA albo WYZNANIE WIARY POWSZECHNEJ Kościołów Chrześcijańskich Polskich z r. 1570

6. O Opatrzności Bożej

Wierzymy, że Bóg wieczny i wszechmogący mocą wiedzy i Opatrzności wszystkiemi rzeczami na niebie i na ziemi rządzi i one zachowuje. Albowiem Dawid tak o tem pisał: Pan jest nad wszystkie narody wywyższony, chwała jago nad niebiosa. Któż jest jako Pan Bóg nasz, który mieszka na wysokości, który się zniża, aby widział, co jest na niebie i na ziemi? (Psalm 113, 46). Tenże Dawid mówi również: Tyś świadomy wszystkich dróg moich, nim przyjdzie słowo na język mój, oto Panie, ty to wszystko wiesz (Psalm 139, 34).

To poświadcza i Paweł święty, mówiąc: albo w nim żyjemy i poruszamy się i jesteśmy (Dz. Ap. 17, 28), i: albowiem z niego i przezeń i ku niemu jest wszystko (Rzym. 11, 36). Dlatego mówi prawdziwie i zgodnie z Pismem Augustyn święty o tem (libro de Agone Christi, rozd. 8). Pan rzekł: czyliż dwóch wróbelków nie sprzedają za pieniążek, bez woli Ojca naszego. (Mat. 10,29), chcąc temi słowy pokazać, że i te rzeczy, które u ludzi nie są w cenie, rządzone są wszechmocnością Bożą. Prawda świadczy, że ptaki niebieskie przez niego są żywione, i lilje polne przez niego przyodziane (Mat. 6. 2630), że i włosy na głowie są policzone (Mat. 10, 30). Dlatego ganimy i potepiamy wszystkich Epikurejczyków16), którzy nie przyznają Opatrzności Bożej, i wszystkich którzy bluźnią, mówiąc, że Bóg siedzi na wierzchołku nieba, a rzeczy naszych ziemskich ani widzi, ani ich pilnuje. Przeciwko takim Prorok Dawid oświadcza się mówiąc: dopóki niepobożni Panie, radować się będą? mówiąc, nie widzi tego Pan, ani tego rozumie Bóg Jakóba. Zrozumiejcież, o wy bydlęcy między ludźmi, o wy szaleni, kiedyż zrozumiecie? Czyli ten który stworzył ucho nie słyszał? a który wykształtował oko, czyli ten nie widzi? (Psalm 94, 3, 79). Wszakże rzeczy pośrednich nie odrzucamy, przez które działa Opatrzność Boża; przeciwnie nauczamy, że się niemi posługiwać musimy, o ile Słowo Boże je zaleca. Dlatego nie pochwalamy upornych i głupich zdań takich ludzi, którzy zwykli mówić: jeżeli wszystko jest rządzone przez Opatrzność i wiedzę Bożą, tedy wszystkie nasze prace i starania są niepotrzebne i daremne. Dosyć będzie, gdy wszystko pozostawimy Opatrzeniu Pańskiemu, a sami o to niedbajmy i nie pracujmy. Albowiem chociaż Paweł święty gdy żeglował, czuł Opatrzność Bożą nad sobą, i miał szczególną obietnicę od Boga, który doń powiedział: musisz opowiadać w Rzymie Ewangelję (Dz. Ap. 23, 11), i przyrzekł mu, że nikt nie miał zginąć z okrętu (Dz. Ap. 27, 22), i ani włos z głowy ich spaść nie miał, to jednak gdy żeglarze uciekać chcieli, zląkłszy się bałwanów, rzekł Paweł Święty do setnika i do żołnierzy: jeśli ci na okręcie nie zostaną, wy ocaleni być nie możecie (Dz. Ap. 27, 31). Albowiem Pan bóg, który przewidział wszystkie rzeczy, i sprawia słuszny koniec, ten i początek i rzeczy pośrednie i wszelkie przyczyny tak kieruje, aby je mógł doprowadzić do końca.

Poganie i ci, którzy Pana Boga nie znają, zwykli swe sprawy i postępowania przypisywać ślepemu szczęściu, albo przypadkowi lub trafowi. Ale Apostoł Jakób święty nie dozwala, abyśmy z całą pewnością mówić mieli: dziś albo pójdziemy do tego miasta i tam będziemy kupczyli, ale w to miejsce, abyśmy mówili: Jeśli się spodoba Panu Bogu, i żyć będziemy, uczynimy to lub owo (Jak. 4, 13, 15).

Również Augustyn święty pisze: wszystko rzeczy, które zdają się ludziom, że z trafu pochodzą, dzieją się jedynie przez słowo Jego, i z rozkazu Jego (Ennar, in psalm 148). Tak się Saulowi i jego towarzyszowi stało, że przypadkowo, szukając oślic ojca swego spotkali się z Prorokiem Samuelem; a jednak przedtem już powiedział Pan Bóg do Samuela: jutro do ciebie poślę męża z pokolenia Benjamina (1 Sam. 9, 16).

«« | « | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | » | »»