Uroczystości Zwiastowania NMP w Supraślu

Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny to jedna z głównych uroczystości w cerkiewnym roku liturgicznym. Ma stałą datę i przypada 7 kwietnia. W tym roku przypadło tuż przed Palmową Niedzielą w Cerkwi, gdyż tegoroczna Wielkanoc prawosławnych przypada tydzień po katolickiej.

Uroczystości przewodniczył arcybiskup białostocko-gdański Jakub, w asyście hierarchów z kraju i zagranicy, m.in. biskupa Jerzego, zwierzchnika prawosławnego ordynariatu WP. Ponieważ główna cerkiew w supraskim monasterze, pw. Zwiastowania NMP, nie jest ogrzewana i o tej porze roku panuje tam chłód, świąteczna liturgia odprawiona została w mniejszej monasterskiej świątyni, cerkwi pw. Św. Jana Teologa.

Po niej odprawiona została panichida - nabożeństwo za zmarłych - w krypcie głównej klasztornej cerkwi, gdzie pochowany jest abp Miron Chodakowski, zwierzchnik prawosławnego ordynariatu WP, który zginął w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem. Przed wylotem do Smoleńska, 7 kwietnia 2010 roku, brał on udział w święcie Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Supraślu.

W związku z tym, że w tym roku 10 kwietnia przypada w Cerkwi Wielki Wtorek, sobotnia uroczystość była też centralną prawosławną uroczystością związaną z 2. rocznicą wypadku prezydenckiego samolotu.

W sobotnich uroczystościach Zwiastowania NMP w supraskim klasztorze wzięły udział tłumy wiernych. Rano na uroczystości przyszła z Białegostoku, oddalonego o kilkanaście kilometrów, stuosobowa grupa pielgrzymów, którzy wyruszyli z prawosławnej parafii Hagia Sophia. Taką pielgrzymkę po raz trzeci zorganizowało cerkiewne Bractwo Trzech Świętych Hierarchów. Jego przewodniczący Sławomir Nazaruk powiedział PAP, że klasztor w Supraślu jest dla prawosławnych, ale również dla mniejszości białoruskiej w Polsce, bardzo ważnym miejscem.

Ponad 500-letni klasztor w Supraślu, zwany ławrą supraską, jest jednym z najważniejszych cerkiewnych ośrodków życia monastycznego w Polsce. Główną jego świątynią jest cerkiew Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, która została wzniesiona w latach 1503-1510 w stylu gotycko-bizantyjskim. Niemal całkowicie zniszczona w czasie II wojny światowej, od ponad dwudziestu lat jest odbudowywana. Wciąż trwają prace wykończeniowe wewnątrz cerkwi.

Zachowany do dziś zespół budynków klasztornych powstał na przełomie XVII i XVIII wieku. W latach 1889-1890 wzniesiono kolejną, mniejszą cerkiew pod wezwaniem Jana Teologa.

Od kilku lat w zabudowaniach klasztornych działa Muzeum Ikon - placówka Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, a także Akademia Supraska, założona z inicjatywy Fundacji "Oikonomos". Główne zadanie Akademii, to upowszechnianie wiedzy o prawosławiu; ma też ona wspierać dialog ekumeniczny.

Trwają przygotowania do odnowienia kolejnej części zabudowań monasteru. Projekt o wartości 11 mln zł dofinansowany został z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego. Powstanie tam m.in. sala konferencyjna, miejsca noclegowe dla turystów i pielgrzymów, pracownie, biblioteka i archiwum.