Katolickie Kościoły Wschodnie

Etiopski Kościół Katolicki

Pierwsze kontakty między Etiopskim Kościołem Ortodoksyjnym a Rzymem nawiązane zostały  na początku XVI w. za pośrednictwem Portugalii. Papież Leon X mianował w 1517 r. Francisco Alvareza swym przedstawicielem na dworze cesarza Lybne Dyngyla. Jego sześcioletni pobyt tam przyczynił się do podjęcia dyskusji teologicznych, podczas których zapoznał on duchownych etiopskich z chrystologią katolicką.

W połowie XVI w. akcję na rzecz zjednoczenia podję­li jezuici, ale  początki tej pracy były bardzo trudne i dopiero w XVII w. misjonarze katoliccy byli przychylniej przyjmowani przez ówczesnych władców Etiopii.

W 1622 r. cesarz Susnyjos (1607-1632) przyjął katolicyzm, a papież Urban VIII w 1623 r. mianował jezuitę Alfonsa Mendeza katolickim patriarchą Etiopii. Niezręczne i fanatyczne postępowanie A. Mendeza w stosunku do zwyczajów Kościoła etiopskiego i jego duchownych doprowadziło do konfliktu i spowodowało abdykację cesa­rza oraz wygnanie jezuitów. Wraz z jezuitami wygnany został w 1636 r. rów­nież A. Mendez. Etiopia pozostała zamknięta na długi okres dla wszelkiej akcji unijnej.

W 1788 r. Kongregacja Rozkrzewiania Wiary wysłała do Etiopii Jerzego Egziabehiera, kapłana etiopskiego wyświęconego w Rzymie na polecenie papieża Piusa VI. Egziabehier pełnił posługę pasterską do roku 1796 r., kiedy to został zamordowany.

Misja etiopska została otwarta ponownie na początku XIX w. Działalność misyjna rozwijała się najowocniej w prowincji Erytrea (gdzie i dziś żyje więk­szość katolików etiopskich).

W 1846 r. Etiopia została podzielona na dwa okręgi kościelne: wikariat apostolski Abisynii (zarządzany przez J. de Jacobisa i lazarystów) oraz wika­riat apostolski Galia (w południowej części Etiopii, zamieszkanej przez ludy Galia), który powierzono włoskim kapucynom. Wraz ze wzrostem rodzimego ducho­wieństwa katolickiego podjęto starania o mianowanie przez Rzym rodzimej hierarchii kościelnej. Pierwszym biskupem Etiopskiego Kościoła Katolickiego został mianowany w 1930 r. Kidane-Mariam Kassa.

W 1951 r. papież Pius XII utworzył egzarchaty apostolskie dla Etiopii i Erytrei, powierzając je duchowieństwu etiopskiemu, zaś w 1961 r. papież Jan XXIII utworzył stałą organizację Etiopskiego Kościoła Katolickiego z sie­dzibą metropolitalną w Addis Abebie i diecezjami w Asmarze i Adigrat.

W życiu liturgicznym katolicy etiopscy zachowują ten sam ryt, co Etiop­ski Kościół Ortodoksyjny (tzn. aleksandryjski typ liturgii przejęty od Koptów, ale ubogacony o wiele elementów rodzimych). Językiem liturgicznym jest język gyyz, a także amharski oraz tigri. Podobnie jak Etiopczycy ortodoksyjni, także katolicy w czasie swych nabożeństw używają do akompaniamentu przy śpiewie rodzimych instrumentów (bębnów oraz innych instrumentów perkusyj­nych), a także praktykują taniec liturgiczny.

Poprzez kontakt z katolikami obrządku łacińskiego katolicy etiopscy przejęli pewne elementy duchowości zachodniej.

Obecnie Etiopski Kościół Katolicki liczy ok. 120 tys. wiernych, skupionych w 3 diecezjach (metropolia Addis Abeba i eparchie Adigrat i Asmara). Na czele Kościoła stoi arcybiskup metropolita Addis Abeby jest Berhaneyesus Demerew Souraphiel.

asmarino5 Erytrea. Katedra w Asmarze
Film w wersji angielskiej