Katolickie Kościoły Wschodnie

  wikipedia (PD) Św. Mina i Chrystus. VI-wieczna ikona koptyjska z Bawit, Egipt (obecnie w Luwrze) Kościoły katolickie rytu aleksandryjskiego

Katolicki Kościół koptyjski

Próby pojednania Koptów z Rzymem pojawiły się w XII wieku z inicjatywy koptyjskiego kapłana Ibn al-Kubra, który wraz ze wspólnotą wiernych chciał przyłączyć się do patriarchatu melchickiego. Okazały się one jednak bezskuteczne, podobnie jak i starania Patriarchy Cyryla III w 1273 roku, aby wejść w unię z Kościołem rzymskim. Efektów nie przyniósł unijny dekret  podpisany na Soborze Florenckim (dnia 4 lutego 1442 roku)  przez delegatów koptyjskiego patriarchy Jana XI. Podobnie bezowocne okazało się porozumienie między papieżem Klemensem VIII a patriarchą koptyjskim Gabrielem VIII z 1597 r.,

Do powstania katolickich wspólnot wśród Koptów przyczyniła się obecność franciszkanów w Egipcie. W efekcie w 1739 roku papież Benedykt ustanowił koptyjskiego biskupa Jerozolimy (urzędującego w Kairze) Atanazego - który przeszedł na katolicyzm -  odpowiedzialnym za Koptów. Jednak Atanazy w krótkim czasie powrócił do Prawosławnego Kościoła Koptyjskiego. Na jego miejsce Rzym mianował jako Administratora Apostolskiego, księdza Justo Maragi (1744 - 1748), a po jego śmierci oddano koptyjskich katolików pod jurysdykcję franciszkanom. W 1761 r. papież Klemens XIII utworzył koptyjski wikariat apostolski.

Patriarchat (w Aleksandrii) został przywrócony w 1895 r. przez papieża Leon XIII listem apostolskim "Christus Domini" . W roku 1898 w Kairze miał miejsce Synod w celu zorganizowania struktury patriarchatu i wprowadzenia  w życie zatwierdzonego przez Rzym urzędu patriarchy. W 1899 roku patriarchą został biskup Cyryl Makarios.

W 1908 poprosił o zdjęcie go ze stanowiska, przeszedł do Prawosławnego Kościoła Koptyjskiego, ale już w 1912 roku poprosił o ponowne przyjęcie na łono Katolickiego Kościoła Koptyjskiego. Zmarł w Bejrucie w roku 1922. Odtąd do 1947 r. nie było katolickich patriarchów koptyjskich, a jedynie rzymscy administratorzy.

W 1947 r. Stolica Apostolska nawiązała stosunki dyplomatyczne z Egiptem, mianowała patriarchą Aleksandrii dla Koptów katolików Marka II Chuzama i utworzyła nową diecezję Likopolis z siedzibą w Asjut. Następcą patriarchy Marka II (po jego śmierci w 1958 r.) został Stefan I Sidaruss, który w dużym stopniu przyczynił się do poprawnego ułożenia stosunków Koptów-katolików z rządem Egiptu. Aktualnie, od 30 marca (akceptacja papieska z 7 kwietnia) 2006 urząd patriarchy Katolickiego Kościoła Koptyjskiego pełni Antoni Naguib (ur. 7 III 1935). 

Ocenia się że Koptyjski Kościół Katolicki liczy ok. 200 tys. wiernych, głównie w Egipcie. Koptyjscy katolicy są obecni również w Libanie, Europie, Ameryce Północnej i Południowej.

W życiu liturgicznym Koptowie-katolicy zachowują ten sam ryt, co Koptowie ortodoksyjni. Językiem liturgicznym jest koptyjski i arabski. W życiu Kościoła duży nacisk kładzie się na katechi­zację dzieci i młodzieży oraz na aktywne zaangażowanie ludzi świeckich.