Katolickie Kościoły Wschodnie

Katolickie Kościoły Wschodnie wywodzą się z unii poszczególnych Kościołów wschodnich z Rzymem.

Franco Pecchio / CC 2.0 Klasztor Deir Mar Musa al-Habashi. Kościoły katolickie rytu antiocheńskiego

Kościół ten nawiązuje do kościoła antiocheńskiego, jednej z najprężniej rozwijających się wspólnot w starożytności, o której wzmianki znajdujemy już w Dziejach Apostolskich.

W okresie wypraw krzyżowych odnotowano szereg życzliwych kontaktów między biskupami Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego a misjonarzami rzymskokatolickimi (dominikanami i franciszkanami). Jakkolwiek niektórzy biskupi syryjsko-otodoksyjni byli zwolennikami unii z Rzymem, do unii w owym czasie nie doszło. Bez rezultatu pozostał także dekret unijny odnoszący się do syryjskich jakobitów wydany na Soborze Florenckim w r. 1444.

W 1626 roku pracę na rzecz unii chrześcijan syryjsko-ortodoksyjnych z Rzymem rozpoczęli w Aleppo jezuici i kapucyni. W 1662 r. patriarcha Andrzej Achidżan wysłał do Rzymu katolickie wyznanie wiary. Gdy zmarł w 1677 r. wybrano dwóch przeciwstawnych sobie patriarchów. W 1702 r. zmarł patriarcha syryjsko-katolicki, a wraz z nim krótka linia katolickich patriarchów opowiadających się za unią z Rzymem.

W 1782 r. synod Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego wybrał na patriarchę metropolitę Aleppo Michała Dżarweh (Jarweh). Papież Pius VI zatwierdził go jako katolickiego patriarchę syryjskiego i na znak jedności przesłał mu paliusz. Od Michała Dżarweh istnieje do dziś linia patriarchów syryjsko-katolickich. Obecnie Na czele Kościoła stoi patriarcha Mar Ignacy Antoni II Hayek (z tytułem patriarcha Antiochii dla Syryjczyków).

Struktura organizacyjna Kościoła obejmuje, obok stolicy patriarchalnej Antiochii (z siedzibą w Bejrucie), 3 egzarchaty (wikariaty) patriarchalne (Liban, Turcja i Jerozolima), 6 arcybiskupstw oraz jedną eparchię. Posługę duszpasterską w Kościele pełni ok. 90 kapłanów.

Kościół Katolicki liczy dziś ok. 100 tys. wiernych, zamieszkałych głównie w Syrii, Libanie, Iraku (ale także w Egipcie, Palestynie, Jordanii, Turcji oraz w niewielkiej liczbie na emigracji w USA).

W liturgii Syryjski Kościół Katolicki, podobnie zachowuje ryt antiocheński (tzn. zachodniosyryjski), podobnie jak Syryjski Kościół Ortodoksyjny. Językiem liturgicznym jest język syriacki (z pismem i wymową zachodnią) oraz język arabski, który jest językiem mówionym wiernych.

W Kościele zachowała się starożytna tradycja żonatych księży żonatych, pomimo, że synod w Szarfeh w r. 1888 wprowadził obowiązkowy celibat dla duchownych.