Komunikat po spotkaniu katolicko-prawosławnym w Belgradzie

Obradowała ona w stolicy Serbii w dniach 18-25 września na temat "Eklezjologiczne i kanoniczne skutki sakramentalnej istoty Kościoła: soborowość i władza w Kościele". Podstawą dyskusji był tekst przygotowany jeszcze w 1990 w Moskwie na kolejne posiedzenie Komisji we Fryzyndze (Niemcy), która jednak zajęła się wtedy sprawą "uniatyzmu" i dopiero obecnie stało się możliwe podjęcie tego zagadnienia. Na zakończenie postanowiono, że następne spotkanie w sprawie dialogu odbędzie się w przyszłym roku na zaproszenie strony katolickiej.

Oto polski tekst tego dokumentu:

Od 18 do 25 września 2006 odbyło się w Belgradzie (Serbia) dziewiąte spotkanie Wspólnej Międzynarodowej Komisji ds. Dialogu Teologicznego między Kościołem Prawosławnym a Kościołem Rzymskokatolickim. Jest to kontynuacja pracy rozpoczętej w 1980 r. w celu próby przywrócenia pełnej wspólnoty. Gościny uczestnikom spotkania udzielił wielkodusznie Serbski Kościół Prawosławny. Oficjalne otwarcie nastąpiło w kaplicy patriarszej Patriarchatu Serbskiego w obecności Jego Świątobliwości Patriarchy Pawła, który przywitał członków Komisji i udzielił im swego wsparcia modlitewnego, mówiąc: "...Witam was wszystkich w tym domu Boga naszego Kościoła i naszego narodu, w domu Waszym i w moim domu! Nie sądzę, abyśmy musieli teraz wiele mówić do siebie; wierzę, że wszyscy powinniśmy zwrócić się do Ducha Świętego, Ducha mądrości i poznania Boga, aby wszystkich nas oświecił i wprowadził do pełni prawdy. W teologicznym dialogu prawdy i miłości, w imię którego zebraliście się tutaj, Drodzy Ojcowie, Bracia i Siostry, będzie Wam towarzyszyła moja pokorna modlitwa. Ważniejsze od tego i jedyne, czego potrzebujemy, jest to, aby prowadziła Was łaska Ducha Świętego, która dopełnia wszystkie nasze niedostatki i leczy wszystkie nasze niedomagania". Następnie odmówiono modlitwę do Ducha Świętego według obrządku prawosławnego.

Na pierwszym posiedzeniu roboczym w Ośrodku Międzynarodowym św. Sawy współprzewodniczący Komisji - Jego Eminencja kard. Walter Kasper i Jego Eminencja metropolita Pergamonu Jan otworzyli posiedzenie, podczas gdy Jego Ekscelencja metropolita zagrzebsko-lublański Jan powitał wszystkich członków Komisji w imieniu Świętego Synodu Biskupiego Serbskiego Kościoła Prawosławnego. Uczestników spotkania pozdrowił również premier Republiki Serbii dr Vojislav Kosztunica, stwierdzając, że "Kościoły Wschody i Zachodu swym dialogiem, którego ważną kartą staje się także to spotkanie teologiczne w Belgradzie, dają szczególny przykład wszystkim. Największym darem dla dzisiejszej ludzkości mogłoby być przekonanie ludzi, może najpierw i przede wszystkim tych z elit politycznych, że nie ma alternatywy dla dialogu i że każdy przejaw użycia siły, dyktatu czy narzucania swych wzorców bądź rozwiązań - w imię najczęściej własnych interesów - niszczy pozostałe mosty między konfrontowanymi w ten sposób ludźmi i społecznościami, zamiast budowania mostów pokoju, zaufania, solidarności i współpracy...". Premier Kosztunica wydał także przyjęcie dla wszystkich członków Komisji.

Komisja Mieszana składa się z 30 przedstawicieli Kościoła prawosławnego i tyluż z Kościoła rzymskokatolickiego, a współprzewodniczą jej Jego Eminencja kardynał Walter Kasper i Jego Eminencja metropolita Pergamonu Jan (Ziziulas; Patriarchat Ekumeniczny). Jego Ekscelencja metropolita Sassimy Genadiusz (Patriarchat Ekumeniczny) i prałat Eleuterio Fortino z Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan są sekretarzami Komisji Mieszanej. W posiedzeniu w Belgradzie wzięli udział wszyscy członkowie rzymskokatolickiej części Komisji, z wyjątkiem dwóch, którzy nie byli w stanie przybyć. Uczestnicy prawosławni reprezentowali Patriarchat Ekumeniczny, Patriarchat Aleksandrii i Całej Afryki, Patriarchat Antiocheński, Patriarchat Jerozolimski, Patriarchat Moskiewski, Patriarchat Serbski, Patriarchat Rumuński, Patriarchat Gruziński, Kościół Cypru, Kościół Grecji, Kościół Polski, Kościół Albański, Kościół Ziem Czeskich i Słowacji oraz Kościół Finlandii.

Komisja Mieszana rozpatrywała tekst zatytułowany "Eklezjologiczne i kanoniczne skutki sakramentalnej istoty Kościoły: soborowość i władza w Kościele" na trzech szczeblach życia kościelnego: lokalnym, regionalnym i powszechnym. Tekst ten, który Wspólny Komitet Koordynacyjny przygotował w 1990 r. w Moskwie, miał być w tymże roku przedstawiony pod obrady plenarnego posiedzenia Komisji Mieszanej we Fryzyndze (Niemcy), ale nie omawiano go ani wtedy, ani później, gdyż ówczesne wydarzenia w Europie Wschodniej zmusiły Komisję do zajęcia się zagadnieniem "uniatyzmu" i jego związku z dialogiem ekumenicznym. Na obecnym spotkaniu dokument opracowany w Moskwie został uważnie rozpatrzony w duchu wspólnotowym i prawdziwego zaangażowania w poszukiwanie jedności.

Powołano Wspólny Komitet do Uzgodnienia wspomnianego tekstu z uwzględnieniem licznych uwag i komentarzy, zgłoszonych w czasie dyskusji. Poprawiony w ten sposób tekst będzie przedmiotem następnego posiedzenia Komisji Wspólnej, które przygotuje Kościół rzymskokatolicki w 2007 r.

W czasie tygodniowych obrad delegacja rzymskokatolicka wzięła udział w uroczystość Narodzenia Matki Bożej w liturgii prawosławnej w cerkwi św. Marka, podczas gdy przedstawiciele prawosławni byli obecni, na zaproszenie arcybiskupa belgradzkiego Stanislava Hoczevara, na Mszy św. w katedrze rzymskokatolickiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Belgradzie. Członkowie Komisji mogli też odwiedzić historyczny klasztor Ravanica, gdzie wieczorem podejmował ich obiadem Jego Ekscelencja biskup braniczewski Ignacy. W niedzielę 24 września wieczorem Jego Ekscelencja Boris Tadić wydał przyjęcie na cześć Komisji w swej siedzibie.

Posiedzenie Komisji Mieszanej przebiegało w duchu przyjaźni i szczerej współpracy. Członkowie Komisji są szczególnie wdzięczni za wielkoduszną gościnność Serbskiemu Kościołowi Prawosławnemu i proszą wiernych o gorliwą modlitwę w intencji dalszego rozwoju dalogu i przyszłych prac Komisji.

Belgrad, 24 września 2006 roku.