Niedawne ogłoszenie przez władze Kuby Wielkiego Piątku dniem wolnym od pracy w tym kraju jest okazją do przyjrzenia się, jak ta sprawa wygląda w innych krajach, przynajmniej w Europie.
Należy przypomnieć, że dzień ten, upamiętniający w całym chrześcijaństwie Mękę i śmierć Pana Jezusa, jest szczególnie uroczyście obchodzony w krajach protestanckich. Chodzi o państwa, których mieszkańcy w większości lub w dużej części są luteranami bądź ewangelikami reformowanymi (kalwinistami).
Są to przede wszystkim kraje skandynawskie: Dania, Finlandia, Islandia, Norwegia i Szwecja oraz niemieckojęzyczne: Austria (tu akurat przeważają katolicy), Niemcy i Szwajcaria, a także Wielka Brytania, Irlandia i Holandia. Chociaż nie we wszystkich tych krajach protestanci stanowią większość (Irlandia), Wielki Piątek jest tam dniem wolnym od pracy.
Ale podobnie jest też w Słowacji oraz w Hiszpanii i Portugalii, chociaż przeważają tam katolicy, a protestanci różnych odłamów są w mniejszości, na ogół znikomej. Trzeba jednak pamiętać, że na Półwyspie Pirenejskim istnieje wielowiekowa tradycja bractw Męki Pańskiej, których członkowie – najczęściej ubrani na biało i zakapturzeni – właśnie w Wielki Piątek przemierzają ulice miast i miasteczek w długich procesjach, czcząc w ten sposób pamiątkę Męki Pańskiej. W obu krajach iberyjskich, jak również w Danii dniem wolnym jest także Wielki Czwartek, czyli w praktyce całe Triduum Paschalne (sobota jest wolna przez cały rok).
W Polsce w ostatnich latach co jakiś odżywają rozważania na temat ewentualnego uznania Wielkiego Piątku za dzień wolny, na razie jednak sprawa nie wychodzi poza dyskusje. Według jednego z sondaży, przeprowadzonego dwa lata temu, za wolnym Wielkim Piątkiem opowiedziało się 57 proc. badanych, a przeciw było ponad 40 proc. Ciekawe, że 16 proc. ankietowanych wyrażało gotowość „poświęcenia” Poniedziałku Wielkanocnego na rzecz niepracującego Wielkiego Piątku.
Niezależnie jednak od rozwiązań prawnych w wymiarach całej Polski już obecnie dzień ten jest u nas ustawowo wolny od pracy dla wyznawców pięciu Kościołów protestanckich: Ewangelicko-Augsburskiego (luterańskiego), Ewangelicko-Reformowanego (kalwińskiego), Ewangelicko-Metodystycznego oraz Chrześcijan Baptystów i Zielonoświątkowego.
Członkowie innych wspólnot protestanckich (np. adwentyści, różne nurty zielonoświątkowe) mogą się ewentualnie indywidualnie starać o zwolnienie z pracy w tym dniu, ale zgoda na to zależy przede wszystkim od pracodawcy.
Przeczytaj nasz komentarz: Święto Krzyża czy Święto Pracy?
Nasza sonda: Czy Wielki Piątek powinien być w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy?
Rosną m.in ograniczenia w zakresie deklaracji chrześcijańskiego światopoglądu w życiu publicznym.
Nawiązują on do historii pastuszków, którzy zauważyli na polach betlejemskich jasność.
Boże Narodzenie jest również okazją do ponownego uświadomienia sobie „cudu ludzkiej wolności”.