Sakrament jedności czyli chrzest w dialogu katolicko-zielonoświątkowym

Nazwa ta zaczerpnięta została z nauki zielonoświątkowej. Odnosi się ona do wydarzenia, które dokonuje się w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego przez polanie wodą lub zanurzenie w niej. Opis tego doświadczenia odpowiada sakramentowi chrztu, który jest uznawany przez większość Kościołów chrześcijańskich i traktowany jako przejaw odradzającego działania Ducha Świętego w Kościele. Przyjęcie tego sakramentu czyni człowieka wierzącego w Jezusa Chrystusa członkiem Jego Mistycznego Ciała.

Nad problemem chrztu dyskutowano podczas spotkań pierwszej fazy dialo¬gu, która trwała od 1972 do 1976 roku. Wtedy praktycznie zasygnalizowano trudności, które ten temat ze sobą niesie, a więc: ustanowienie i skutki chrztu, sposób udzielania i praktyka powtarzania chrztu w niektórych Kościołach pentekostalnych. Dokładniej skoncentrowano się jedynie na kwestii chrztu niemowląt oraz wskazano tematy, którymi Komisja zajmie się w przyszłości.

Do zagadnień chrztu nie powrócono jednak w drugiej części dialogu toczącego się w latach 1977-1982. Podjęto je dopiero w kolejnej fazie, kiedy w 1985 roku odbyło się pierwsze spotkanie, a ostatnie, podczas którego przyjęto dokument końcowy, w 1989 roku. Bardzo dokładnie przeanalizowano wtedy tematy zasygnalizowane wcześniej i ustalono wspólne stanowisko co do ustanowienia, skutków i sposobu udzielania chrztu oraz praktyki chrztu niemowląt. Podobnie jak poprzednio, w trakcie rozmów i poznawania nauki partnera dialogu wyłoniły się zagadnienia wymagające bardziej szczegółowych studiów teologicznych.

Ustanowienie i skutki chrztu

Od zagadnienia ustanowienia chrztu zaczęła się właściwie trzecia faza dialogu. Raport końcowy z lat 1972-1976 stwierdzał tylko, że: „odnośnie do chrztu Nowy Testament świadczy o sytuacji misyjnej Kościoła apostolskiego i nie mówi o tym, co może się stać w następnym pokoleniu wierzących” (RK I, 20). Bardziej szczegółowe omówienie kwestii ustanowienia i skutków chrztu w trzeciej fazie rozmów doprowadziło do wspólnego ustalenia, że chrzest był zapowiedziany już w Starym Testamencie. Ustanowił go jednakże Pan Jezus, posyłając uczniów, by szli i nauczali wszystkie narody udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Partnerów dialogu różni rozumienie wydarzenia chrztu, a co za tym idzie, pojmowanie jego skutków.

Dla katolików jest to sakrament, a więc widzialny znak przynoszący niewidzialną łaskę Bożą. Jest to znak, który symbolizuje i jednocześnie zawiera w sobie Boży dar. Przez chrzest człowiek zostaje włączony w śmierć i zmartwych¬wstanie Jezusa Chrystusa, wprowadzony do wspólnoty zbawionych przez Chrystusa. Sakrament ten czyni przyjmującego go dzieckiem Bożym oczysz¬czonym z grzechu pierworodnego, napełnionym Duchem Świętym i włączonym do Mistycznego Ciała Chrystusa, jakim jest Kościół: „Dla katolików chrzest jest sakramentem wprowadzającym do Kościoła, wspólnoty — koinonii — zbawionych w Chrystusie i włączonych w Jego śmierć i zmartwychwstanie. Dla zielo¬noświątkowców chrzest jest publiczną demonstracją ich osobowej łączności ze śmiercią i zmartwychwstaniem Chrystusa i włączenia w Ciało Chrystusa” (RK III, 52, por. także RK, III 50).

Także niektórzy zielonoświątkowcy używają pojęcia „sakrament” dla określenia chrztu. Większość Kościołów pentekostalnych rozumie chrzest jako rodzaj obrzędu, ceremonii, w której swoją wiarę w Jezusa wyraża \ potwierdza człowiek, który żałował i uwierzył w Chrystusa dzięki Duchowi Świętemu. Chrzest, według większości zielonoświątkowców, nie włącza do wspólnoty chrześcijańskiej, ale jest jednym z elementów procesu stawania się chrześcijaninem, chociaż niektóre wspólnoty pentekostalne wierzą, że w pewnym stopniu jest on warunkiem pełnego uczestnictwa kościelnego (por. RK III, 50, 52). Jest on uważany także za publiczne wyrażenie osobowej łączności ze śmiercią i zmartwychwstaniem Chrystusa (RK III, 52). Zielonoświątkowcy nie zgadzają się jednak z katolickim nauczaniem o tym, że chrzest jest środkiem zbawienia dokonanego przez życie, śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa (por. RK III, 51). Dopiero nawróceni i ochrzczeni są prawdziwymi braćmi i siostrami w Chrystusie.

W dialogu katolicko-zielonoświątkowym jasno sformułowano rozbieżności dotyczące skutków chrztu. Podstawą tych różnic jest zagadnienie sakramentalności chrztu, a nawet problem rozumienia pojęcia „sakrament”, co wymaga dalszych studiów.