Troskę Jana Pawła II o odnowę apostolstwa katolickich obrządków wschodnich przypomniał Papież uczestnikom rzymskiego kongresu w 20-lecie promulgowania przez jego poprzednika Kodeksu Kanonów dla tych Kościołów.
Poza prezentacją warunków życia chrześcijan w krajach Orientu, Synod będzie się zastanawiał, jaki wkład mogą wnieść Kościoły i chrześcijanie na rzecz pokoju i pojednania w swoich regionach ogarniętych kryzysem. Jak zapewnił abp Eterović, chrześcijanie pragną żyć w pokoju ze swoimi sąsiadami – żydami i muzułmanami. Zaznaczył, że warunkiem tego jest poszanowanie podstawowych praw, włącznie z prawem wolności wyznania i sumienia.
Synod rozpocznie się papieską Mszą św. w bazylice św. Piotra. W obradach uczestniczyć będzie dziewięciu patriarchów z Bliskiego Wschodu, 19 kardynałów, 75 arcybiskupów i 74 biskupów. Przybędzie ponadto 14 szefów dykasterii watykańskich oraz 13 przedstawicieli Kościołów niekatolickich z regionu bliskowschodniego.
Na zgromadzeniu Synodu przemówią też rabin oraz dwaj muzułmanie: sunnita z Libanu i szyicki ajatollah z Iranu. 12 października przed Synodem przemawiać będzie rabin David Rosen. Dyrektor ds. Międzyreligijnych Amerykańskiego Komitetu Żydowskiego i przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Żydowskiego ds. Dialogu Międzyreligijnego (IJCIC) jest jednym z najważniejszych łączników między Kościołem katolickim i judaizmem.
Następnego dnia głos zabiorą dwaj goście muzułmańscy: Muhammad Al-Sammak, doradca polityczny muftiego Republiki Libanu i ajatollah Seyed Mostafa Mohaghegh Ahmadabadi, profesor uniwersytetu Schahid-Beheschti, członek Irańskiej Akademii Nauk.
Przemówienia wygłoszą też zaproszeni goście prawosławni, koptowie i Ormianie. „Ich wystąpienia oczekiwane są z napięciem” – podkreślił sekretarz generalny Synodu Biskupów.
Zgromadzenie Synodu Biskupów dla Bliskiego Wschodu przebiegać będzie pod hasłem: „Kościół katolicki na Bliskim Wschodzie: jeden duch i jedno serce „Kościół katolicki na Bliskim Wschodzie: wspólnota i świadectwo. «Jeden duch i jedno serce ożywiały wszystkich wierzących» (Dz 4,32)”.
Na koniec obrad ojcowie Synodu pragną ogłosić orędzie do świata. Przed Mszą św., którą 24 października na zakończenie Synodu Biskupów odprawi Benedykt XVI, odbędzie się głosowanie nad zaleceniami końcowymi. Nie wiadomo, czy zostaną one natychmiast ogłoszone.
Według informacji abp. Eterovicia, katolicy stanowią niewielką mniejszość w krajach Bliskiego Wschodu. Jest ich 5,7 mln pośród 356 mln mieszkańców regionu, czyli 1,6 proc. Liczba chrześcijan w tym regionie wynosi ok. 20 mln (5,62 proc. ogółu ludności). Ogólna liczba chrześcijan na Bliskim Wschodzie pozostaje niezmieniona na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat.
Sytuacja wygląda różnie w zależności od kraju: podczas gdy liczba chrześcijan rośnie zwłaszcza w krajach Zatoki Perskiej (na ogół są to cudzoziemcy przyjeżdżający do pracy), to znaczny spadek wiernych odnotowują wspólnoty w Iraku, a także w Turcji i Ziemi Świętej.
W ramach kampanii w dniach 18-24 listopada br. zaplanowano ok. 300 wydarzeń.
Ciąg dalszy kampanii reżimu prezydenta Daniela Ortegi przeciwko Kościołowi katolickiemu.
Podczas liturgii odczytano Przesłanie Soboru Biskupów z okazji 100-lecia autokefalii.
W Białymstoku odbył się z tej okazji koncert dzieł muzyki cerkiewnej w wykonaniu stuosobowego chóru.