Synod Fińskiego Kościoła Prawosławnego chroni prawa mniejszości seksualnych

W ramach corocznego synodu fińskiego Kościoła prawosławnego (Kirkolliskokous) przyjęto inicjatywę mającą na celu uznanie i ochronę praw osób z mniejszości seksualnych, płciowych oraz innych grup wykluczonych. Podkreślono tym pastoralną misję Kościoła, kładąc nacisk na bezpieczeństwo, godność i równość w społeczności wiernych – bez naruszania kwestii doktrynalnych.

Kirkolliskokous – Centralny Synod Kościoła Prawosławnego Finlandii, to najwyższy organ władzy tego Kościoła. Składa się z biskupów, innych duchownych oraz świeckich przedstawicieli parafii. Synod odpowiada za doktrynę, finanse i codzienne zarządzanie Kościołem.

Synod 2025 odbywał się w listopadzie w Kuopio, tradycyjnej siedzibie metropolity (formalna siedziba przeniesiona jest do Helsinek). Była to coroczna sesja, podzielona na kilka plenarnych posiedzeń. Dokument relacjonujący plenarne posiedzenie synodalne oraz protokół opublikowano na oficjalnej stronie Kościoła (ort.fi).

Centralnym punktem piątego posiedzenia (sprawa nr 24) była „kirkolliskokousaloite” – inicjatywa synodalna dotycząca „uznania i ochrony praw mniejszości seksualnych i płciowych oraz innych mniejszości w Kościele”. Synod jednogłośnie ją zaakceptował, argumentując, że Kościół jako „Ciało Chrystusa” nie może wykluczać żadnych członków, bo to rani całą wspólnotę. W inicjatywie podkreślono, iż wszyscy – niezależnie od orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, pochodzenia etnicznego, koloru skóry, stanu zdrowia czy pozycji społecznej – powinni w Kościele czuć się bezpiecznie, wysłuchani i zaakceptowani.

Synod nie wypowiadał się w kwestiach doktrynalnych (np. dotyczących sakramentów), ale nakazał rozwój edukacji, wytycznych i komunikacji – wspierających całościowo budowanie wspólnoty z mniejszościami. Podkreślono zgodność tego podejścia z fińskim prawem oraz pastoralną tradycją prawosławia: Kościół ma iść „ramię w ramię z każdym człowiekiem” w jego sytuacjach życiowych.

Fiński Kościół Prawosławny to autokefaliczna wspólnota w jurysdykcji Patriarchatu Konstantynopolitańskiego, z ok. 60 tys. wiernych. Jego korzenie sięgają XII w., gdy misjonarze nowogrodzcy chrystianizowali Karelię. Do 1917 r. podlegał Patriarchatowi Moskiewskiemu; po fińskiej niepodległości uzyskał autokefalię (1921 od patriarchy Tichona), a w 1923 r. przeszedł pod Konstantynopol, przyjmując kalendarz gregoriański (w tym Wielkanoc).

Jest drugim Kościołem państwowym Finlandii (obok luterańskiego), ze specjalnym prawem podatkowym. Podzielony jest na trzy diecezje. W liturgii używa głównie fińskiego, choć spotyka się elementy słowiańskie czy angielskie (i oczywiście greckie).

W Finlandii małżeństwa jednopłciowe zalegalizowano w 2017 r. Akceptacja społeczna jest wysoka – wg Eurobarometru 2019, 80% Finów popiera równe prawa dla osób homo- i biseksualnych, a 76% małżeństwa jednopłciowe.