Uczniowie Campbella

Z Waszyngtonu w świat

Za prekursora Kościoła Chrystusowego uważa się Thomasa Campbella (1763-1854), pastora prezbiteriańskiego, pochodzącego z Irlandii Północnej. W 1807 r. wyjechał do USA. Wkrótce w Waszyngtonie został oskarżony o nieortodoksyjne nauki i postawiony przed Synodem Kościoła prezbiteriańskiego. Główny zarzut, jaki mu postawiono, to dopuszczenie do Wieczerzy Pańskiej ludzi nie należących do Kościoła prezbiteriańskiego. Campbell zdecydował się wówczas na wystąpienie z Kościoła i w 1809 r. utworzył Waszyngtońskie Stowarzyszenie Chrześcijańskie (The Christian Association of Washington), a jego cele i zadania przedstawił w dokumencie "Deklaracja i wezwanie" (Declaration and Address). W nim sformułował motto ruchu: "Gdzie Biblia mówi - my mówimy. Gdzie Biblia milczy - my milczymy. Nie narzucajmy ani też nie przyjmujmy niczego jako biblijnego zobowiązania, jeśli nie możemy zacytować: Tak mówi Pan". Centrum Waszyngtońskiego Stowarzyszenia Chrześcijańskiego znajdowało się w West Middltown w Pensylwanii. Campbell był tam kaznodzieją w Brush Run Church - miejscowym zborze.

W 1812 Campbell postanowił przyjąć chrzest przez zanurzenie. Zbliżyło go to do baptystów, postanowił zachować jednak odrębność swego zboru. Zaproponował, by wierni zbierali się w niedzielę na czterogodzinne nabożeństwo, na które składało się czytanie Biblii, kazania, Wieczerza Pańska, śpiew, modlitwa i zbieranie kolekty na potrzeby zboru. Zalecał też czytanie Biblii przy każdym posiłku w każdej rodzinie.

Stopniowo powstawało coraz więcej zborów uznających idee Campbella. Nosiły one różne nazwy, m. in. Uczniowie Chrystusa, Zbór Chrześcijański, Kościół Chrystusowy. Pierwszy ich zjazd odbył się w roku 1838 w Syracuse (stan Nowy Jork), co zapoczątkowało - odbywające się do dziś - doroczne konferencje Kościoła Chrystusowego.

W II połowie XIX w. Kościół Chrystusowy w USA liczył już ponad 300 000 wyznawców. Również w innych krajach, np. w Anglii i Irlandii, powstały zbory tego Kościoła.

Misjonarz z Ameryki

Początki Kościoła Chrystusowego w Polsce to rok 1921 i działalność Konstantego Jaroszewicza. Konstanty M. Jakoniuk-Jaroszewicz urodził się 25 września 1891 r. w Starej Wsi (obecnie Starowsi) koło Bielska Podlaskiego. W roku 1910 wyjechał "za chlebem" do Stanów Zjednoczonych. W lipcu 1912 r. w Nowym Jorku wysłuchał kazania głoszonego przez Josepha Kesvila. Jeszcze tego samego dnia wieczorem, w zborze Kościoła Chrystusowego przy ulicy Drugiej 63 przyjął chrzest wiary. W 1916 r. został ordynowany na kaznodzieję. Pracował w Nowym Jorku, Chicago, Henvill, Cleveland i Baltimore.
Pod koniec roku 1921 wrócił z żoną do Polski. W maju 1923 roku odbył się pierwszy chrzest kilkunastu osób, powstał też pierwszy zbór Kościoła Chrystusowego w Starej Wsi.

Jesienią 1924 r. Jaroszewiczowie osiedlili się w Kobryniu i rozpoczęli działalność misyjną na terenie województw: wileńskiego, nowogródzkiego, białostockiego, poleskiego, wołyńskiego i lwowskiego. Jaroszewicz działa jako przedstawiciel Międzynarodowej Chrześcijańskiej Misji i początkowo tą nazwą określa się również powstającą społeczność. Od roku 1926 używa się nazwy "Misja Chrześcijan Ewangelicznych w Polsce". Do roku 1928 w Polsce powstało 30 zborów Kościoła Chrystusowego, które na wspólnym posiedzeniu w Kobryniu w 1928 r. utworzyły Zjednoczenie Kościołów Chrystusowych Wyznania Ewangelicznego w Polsce.