Prawie 1000 eksponatów na wystawie sztuki cerkiewnej

"Pochodzące z Cisowca w Beskidzie Niskim ikony, które były w naszych magazynach, zostały poddane gruntownej konserwacji. Odnowione wzbogaciły stałą ekspozycje. Ikony z Cisowca przestawiają m.in. Matkę Boską z Dzieciątkiem i Chrystusa Pantokratora" - powiedział Banach. Środki na ich konserwację przekazał resort kultury i dziedzictwa narodowego oraz prywatny darczyńca.

Zdaniem Banacha, sanocki zbiór ikon należy do najciekawszych w Polsce. "Nasza kolekcja, jak żadna inna w kraju, pokazuje przemiany w sztuce cerkiewnej od XV stulecia do przełomu wieków XIX i XX. Najstarsze ikony reprezentują średniowieczną sztukę bizantyjską" - podkreślił Banach.

Na szczególną uwagę zwracają: pochodząca z Nowosielec koło Sanoka ikona z XV w. "Chrystus na Majestacie", XV-wieczny "Chrystus Pantokrator" z Wujskiego koło Sanoka oraz XVII-wieczny "Sąd Ostateczny" z Lipia w Beskidzie Niskim. Obok nich w sanockim muzeum są także XIX-wieczne ikony greckokatolickie, które powstawały m.in. pod wpływem sztuki ludowej, oraz ikony inspirowane malarstwem zachodniego chrześcijaństwa.

Większość ikon w Muzeum Historycznym pochodzi z Podkarpacia. Mają styl charakterystyczny dla pogranicza, gdzie dochodziło do spotkania wpływów chrześcijaństwa wschodniego i zachodniego. Ponad 90 proc. ikon jest anonimowych.

Oprócz ikon, których zgromadzono ok. 500, w Muzeum Historycznym w Sanoku na uwagę zasługuje także ponad 400 paramentów liturgicznych. Są to m.in. szaty i naczynia liturgiczne, krzyże do błogosławieństw, krzyże procesyjne, chorągwie cerkiewne, płaszczenice czyli malowidła zastępujące w kościołach wschodnich Grób Pański oraz grafiki przedstawiające złożenie Chrystusa do grobu.

Według Banacha, z każdym rokiem rośnie liczba zwiedzających ekspozycję; w 2011 r. wystawę obejrzało ponad 40 tys. osób. "Jest wśród nich coraz więcej turystów z południa Europy" - zaznaczył dyrektor.

Oprócz Muzeum Historycznego w Sanoku, gdzie ikony gromadzone są od 1934 r., zbiory ikon posiadają m.in. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum-Zamek w Łańcucie.