Rozumiem ból podziału

Wydaje się, że po wyborze Benedykta XVI w relacjach z Cerkwią rosyjską coś drgnęło. Wybór kard. Ratzingera na zwierzchnika Kościoła katolickiego w Moskwie oceniono jako znak nadziei na poprawę relacji katolicko-prawosławnych. Benedykt XVII spotkał się z wielkim uznaniem ze strony prawosławnych, gdyż jest wybitnym znawcą tradycji Ojców, a także dlatego że kocha i zna tradycję prawosławną – uważa przewodniczący Papieskiej Rady Popierania Jedności Chrześcijan kard. Walter Kasper. Zaczęto mówić o ociepleniu stosunków katolicko-prawosławnych, zwłaszcza na linii Watykan-Moskwa.

W listopadzie 2005 r. udało się wznowić przerwany w 2000 roku, po spotkaniu w Baltimore, dialog ekumeniczny między Kościołami katolickim i prawosławnym. Kilka razy w minionym roku gościł w Moskwie kard. Walter Kasper. Benedykt XVI i Aleksy II wymienili kurtuazyjne listy. Jednak o spotkaniu papieża i patriarchy, zwłaszcza w Moskwie, na razie nie może być mowy. „Wydarzenie takie nie jest aktualnie planowane” – stwierdził 18 maja metropolita Cyryl, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego, którego Papież przyjął na specjalnej audiencji. Kard. Walter Kasper potwierdza, że nie są prowadzone żadne rozmowy na temat ewentualnej wizyty Papieża w Moskwie. Jak twierdzi Cerkiew, wcześniej trzeba rozwiązać wiele problemów we wzajemnych relacjach. Dodajmy, że zdaniem Cerkwi problemy te są związane przede wszystkim z działalnością Kościoła katolickiego w Rosji.

Jesienią Benedykt XVI uda się z wizytą do Stambułu. W ostatnich dniach listopada będzie uczestniczył w uroczystościach ku czci św. Andrzeja, patrona Patriarchatu Ekumenicznego i spotka się z Bartłomiejem I. To wyraz papieskiego pragnienia podążania drogą ekumenizmu – komentuje tę podróż kard. Kasper.

Benedykt XVI i polski ekumenizm

Stałym motywem papieskich wystąpień na temat ekumenizmu jest myśl, że szczera modlitwa kierowana do Boga przez chrześcijan różnych Kościołów już tu i teraz łączy ich niejako pod jednym, wspólnych dachem Kościoła. Wspólna z chrześcijanami innych wyznań modlitwa znalazła się w programie pierwszej zagranicznej podróży apostolskiej Benedykta XVI – do Polski. Na miejsce spotkania papież wybrał świątynię luterańską: kościół Świętej Trójcy w Warszawie. Ten gest docenia biskup Marek Izdebski z Kościoła ewangelicko-reformowanego w Polsce. „Cieszę się, że już na początku papieskiej wizyty w Polsce zaplanowano wspólną modlitwę ekumeniczną – mówi. – Doceniam też to, że odbędzie się ona w kościele ewangelickim, a przecież do wyboru była także katolicka katedra polowa Wojska Polskiego”.

Zdaniem bp. Janusza Jaguckiego, zwierzchnika Kościoła ewangelicko-augsburskiego w Polsce, spotkanie to wskazuje na kontynuację myśli Jana Pawła II i może nadać nowy impuls ekumenicznym kontaktom w Polsce. „Zależałoby nam, by idea ekumeniczna znalazła szersze zrozumienie, by szczególnie w mniejszych miastach i miasteczkach dostrzeżono chrześcijan różnych wyznań, których przecież łączy jeden chrzest” – mówi bp Jagucki.

„Być może będziemy świadkami nowych akcentów na drodze do jedności Kościoła, które będą istotne dla dalszej pracy ekumenicznej. Można tego oczekiwać ze względu na to, że Benedykt XVI ma ogromne doświadczenie i jako teolog, i jako hierarcha Kościoła, który przez wiele lat pełnił odpowiedzialne funkcje, i w związku z tym należy do ludzi najlepiej znających obecny stan zarówno własnego Kościoła, jak i innych, bratnich Kościołów. Te nowe akcenty mogą dotyczyć problemów związanych z sekularyzacją, kształtem chrześcijaństwa w dniu dzisiejszym oraz wyzwaniami stojącymi na pograniczu życia duchowego i życia społeczno-politycznego, a więc zagadnień związanych z globalizacją” – przewidywał kilka dni przed spotkaniem prawosławny arcybiskup Jeremiasz, przewodniczący Polskiej Rady Ekumenicznej.

Watykaniści twierdzą, że podróż do Polski określi styl pielgrzymowania Benedykta XVI. Może spotkania ekumeniczne staną się charakterystycznym punktem papieskich pielgrzymek?