Ekumeniczne wydarzenie stulecia

Bp Janusz Jagucki: Na drodze pojednania

31 października 2004 roku katolicy i luteranie na całym świecie obchodzić będą piątą rocznicę podpisania "Wspólnej deklaracji w sprawie nauki o usprawiedliwieniu" - dokumentu., który stał się wyrazem znaczącego postępu w luterańsko-katolickim dialogu ekumenicznym. Gospodarzem centralnych obchodów tejże rocznicy jest Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce, którego zwierzchnikiem jest Prezydent Światowej Federacji Luterańskiej - Bp Mark S. Hanson oraz rzymskokatolicka diecezja Chicago. W obchodach tych Watykan reprezentować będzie Ks. Kard. Walter Kasper. Europejskie centralne obchody piątej rocznicy podpisania "Wspólnej deklaracji" odbędą się w Bratysławie, a ich inicjatorem jest Bp Juliusz Filo - zwierzchnik Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na Słowacji. W uroczystościach w stolicy Słowacji, Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce będzie reprezentował Bp Paweł Anweiler - zwierzchnik Diecezji Cieszyńskiej. Wybór daty podpisania "Wspólnej deklaracji" nie był przypadkowy. 31 października 1517 roku ks. dr Marcin Luter rozpowszechnił 95 tez skierowanych przeciwko ówczesnej praktyce odpustów, wyrażając przekonanie, że usprawiedliwienie człowieka może dokonać się wyłącznie dzięki łasce Bożej, objawionej w Chrystusie i przyjętej na podstawie wiary. Wydarzenie to, stanowiące symboliczny początek reformacji, przyczyniło się do stworzenia nowych koncepcji teologicznych, których główną ideą była nauka o usprawiedliwieniu dokonującym się bez pośredników (świętych, kapłanów), ludzkich zasług (uczynków) i jurysdykcji Kościoła, a wyłącznie dzięki Chrystusowi jako jedynemu pośrednikowi. Jednym z podstawowych tekstów wyznaniowych luteranizmu stało się "Wyznanie augsburskie", przedłożone cesarzowi Karolowi V w 1530 r. w Augsburgu i przez tegoż cesarza odrzucone. Przeciwko poglądom reformacyjnym zaprotestował bowiem Kościół katolicki, formułując swoje stanowisko doktrynalne na Soborze Trydenckim (1545-63), m.in. pod postacią własnego "Dekretu o usprawiedliwieniu" (1547). Nauka o usprawiedliwieniu, dostarczając swoistej identyfikacji teologii reformacyjnej, zaczęła być traktowana jako jeden z podstawowych punktów kontrowersji katolicko-luterańskiej. Dopiero międzywyznaniowy dialog teologiczny, który został zainicjowany pod wpływem XX-wiecznego ruchu ekumenicznego, a po stronie katolickiej dzięki Soborowi Watykańskiemu II, umożliwił ponowną i pozbawioną uprzedzeń recepcję stanowiska strony "przeciwnej".