Syryjski Kościół Ortodoksyjny

Duchowość

Syryjski Kościół Ortodoksyjny zachowuje w liturgii ryt antiocheński. Sięga on swoimi korzeniami tradycji antiocheńskiej i zawiera wiele elementów liturgii synagogalnej. W liturgii Eucharystycznej Syryjczycy używają licznych anafor, z których najbardziej znana jest anafora św. Jakuba, Brata Pańskiego. Językiem liturgii jest syriacki, ale w liturgii słowa i głośnych modlitwach używa się lepiej obecnie znanego arabskiego.

Syryjczycy zwykle budowali swoje świątynie zgodnie ze standardowymi tradycjami Wschodu. W centrum nawy kościoła znajduje się podwyższenie (bema), na którym sprawuje się liturgię słowa. Od prezbiterium jest ono oddzielone ścianą lub belką wsparta na kolumnach. Spełnia ona rolę podobną do ikonostasu w świątyniach prawosławnych (zazwyczaj jednak nie ma tam ikon). Wejście do prezbiterium zakrywa zasłona, odsuwana tylko podczas niektórych momentów liturgii. Pośrodku sanktuarium umieszczony jest ołtarz, na którym spoczywa ewangeliarz oraz przechowuje się Eucharystię.

W duchowości syryjczyków wielką rolę odegrali mnisi. Jako ludzie żyjący na uboczu ludzkich spraw zawsze cieszyli się ogromnym autorytetem. Niestety, tradycja monastyczna tego Kościoła została prawie całkiem zniszczona w czasie wojen i prześladowań. Obecnie na Bliskim Wschodzie zachowało się jedynie kilka niewielkich monasterów, z których najbardziej znane są klasztory świętego Mateusza koło Mosulu (Irak) i świętego Gabriela w Tur Abdin (Turcja), oba założone w IV wieku, świętego Ananiasza (Deir al Zaafaran) koło Mardin (Turcja), założony w VIII wieku, oraz świętego Marka w Jerozolimie. W diasporze istnieje tylko jeden (w Holandii). Spośród zakonników wybierani są biskupi.

Trudne odbudowywanie jedności

Od czasu wypraw krzyżowych datują się próby przywrócenia jedności między jakobitami a katolikami. Długoletnie kontakty, utrzymywane zwłaszcza przez misjonarzy franciszkańskich i dominikańskich, nie przyniosły jednak rezultatów. Niewiele zmienił także wydany na Soborze we Florencji dekret unijny odnoszący się do jakobitów. W roku 1662 udało się doprowadzić do wyboru na urząd patriarchy Andrzeja Achidżana, który wysłał do Rzymu katolickie wyznanie wiary. Niestety, po jego śmierci wybrano dwóch patriarchów, a po śmierci syryjsko-katolickiego patriarchy w 1702 roku unia przestała istnieć. Do sprawy powrócono kilkadziesiąt lat później, gdy synod Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego wybrał na patriarchę metropolitę Aleppo Michała Dżarweh, którego już wcześniej pozyskano dla katolicyzmu. Od tego czasu istnieje Syryjski Kościół Katolicki. Niestety, dla unii nie udało się pozyskać wszystkich.

W 1971 roku Papież Paweł VI, a w 1984 roku Jan Paweł II podpisali z patriarchami syryjskimi (byli inimi Moran Mar Ignatius Jacoub III oraz obecnie urzędujący Moran Mar Ignatius Zakka I Iwas) deklarację chrystologiczną, w której stwierdzili, że zaistniałe w historii różnice były wynikiem odmiennego języka i kultury, ale w istocie wiara obu Kościołów była taka sama. Potwierdzili, że nie ma między tymi Kościołami różnic chrystologicznych. Najpoważniejsza przeszkoda na drodze do jedności została więc usunięta...

Angielski tekst Wspólnej deklaracji papieża i Patriarchy Antiochii


Zdjęcia za stronami:

ornina.20m.com
www.answers.com
www.deyrulzafaran.org