Nowy Patriarcha Moskwy i Wszechrusi Cyryl

Nowy zwierzchnik rosyjskiej Cerkwi prawosławnej urodził się 20 listopada 1946 r. w ówczesnym Leningradzie jako Władimir Michajłowicz Gundjajew, w rodzinie prawosławnego duchownego. Jego brat Nikołaj jest również duchownym i wykładowcą w Petersburskiej Akademii Duchownej, a siostra – Jelena jest pedagogiem prawosławnym. W latach 1965-1967 pod wpływem ówczesnego metropolity leningradzkiego Nikodema kształcił się w Leningradzkim Seminarium Duchownym, a przez następne dwa lata w tamtejszej Akademii Duchownej. 3 kwietnia 1969 r. o. Włodzimierz rozpoczął życie mnisze, przyjmując imię Cyryl. Dwa miesiące później otrzymał święcenia kapłańskie.

Wtedy też rozpoczęła się jego błyskawiczna kariera w Rosyjskim Kościele Prawosławnym (RKP). W latach 1968-1985 brał udział w kolejnych posiedzeniach nieistniejącej już Chrześcijańskiej Konferencji Pokojowej (z siedzibą w Pradze). Zaczął też działać w Światowej Radzie Kościołów (ŚRK) w Genewie, w której od 12 września 1971 r. reprezentował Patriarchat Moskiewski. Stanowisko to pełnił do 26 grudnia 1974 r., gdy mianowano go rektorem seminarium duchownego i akademii teologicznej w Leningradzie. Warto zaznaczyć, że na zgromadzeniu ŚRK w Nairobi ówczesny archimandryta Cyryl ostro potępił znanego dysydenta ks. Gleba Jakunina, gdy informował on świat o prześladowaniach ludzi wierzących w ZSRR i oświadczył, że w jego kraju nie ma żadnych prześladowań.

14 marca 1976 r. został konsekrowany na biskupa wyborskiego i wikariusza eparchii (diecezji) leningradzkiej, a 2 września następnego roku otrzymał godność arcybiskupa. W latach 1978-1984 kierował parafiami prawosławnymi, podlegającymi Patriarchatowi Moskiewskiemu w Finlandii. 26 grudnia 1984 r. Święty Synod RKP mianował go arcybiskupem smoleńskim i wiaziemskim. W kołach zbliżonych do RKP uważano, że ta nominacja była karą za jego zbyt gorliwą pracę na stanowisku rektora uczelni leningradzkich, które w tym czasie bardzo rozszerzyły zakres swych działań. Od 11 kwietnia 1989 r. nosił tytuł arcybiskupa smoleńskiego i kaliningradzkiego. 14 listopada 1989 r. stanął na czele Wydziału Zewnętrznych Stosunków Kościelnych Patriarchatu (OWCS). Od 25 lutego 1991 r. abp Cyryl miał godność metropolity.

Jako przewodniczący OWCS był jednym z najbardziej znanych hierarchów RKP. Bardzo często podróżował, w tym także do krajów, gdzie prawosławnych nie ma wcale albo jest ich bardzo mało. Ostatnio np. przebywał w kilku krajach Afryki Południowej i w Ameryce Łacińskiej. W marcu 2004 r. otrzymał doktorat honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.