Metodologia prac i zasięg Synodu

Abp Nikola Eterović zwrócił uwagę, że jako Bliski Wschód rozumie się tu, obok Jerozolimy i terytoriów palestyńskich, 16 państw: od Egiptu, Cypru i Turcji po Arabię Saudyjską, Oman czy Iran. Przytoczył statystyki chrześcijańskiej obecności w tym regionie. Według ostatniego wydania „Rocznika statystycznego Kościoła” katolików z końcem 2007 r. było tam 5 mln 700 tys., czyli stanowili 1,6 proc. ludności. Najwięcej, bo ok. 50 proc., jest ich w Libanie. Niełatwo jest ustalić liczbę bliskowschodnich chrześcijan wszystkich wyznań, ale jest ich ok. 20 mln i stanowią 5,9 proc. mieszkańców regionu. Chrześcijanie na Bliskim Wschodzie są na ogół mniejszością w krajach z przewagą muzułmanów, zaś w Izraelu większość stanowią żydzi.

Sekretarz generalny Synodu Biskupów przypomniał, że ponad roczne przygotowania do Zgromadzenia Specjalnego pozwoliły na zredagowanie Instrumentum laboris. Ten dokument roboczy, opracowany w oparciu o odpowiedzi na rozesłaną ankietę i przekazany przez Papieża w czerwcu ojcom synodalnym, będzie podstawą obrad. Z woli Benedykta XVI biorą w nich udział z urzędu wszyscy biskupi czynni na Bliskim Wschodzie. Obecni są także m.in. biskupi z przyległego regionu północno-wschodniej Afryki. Sesje ogólne odbywają się rano i popołudniu. Przez dwa tygodnie będzie ich 14, a sześć razy uczestnicy Synodu zbiorą się w małych grupach, zwanych circuli minores. Językami obecnego Zgromadzenia są arabski, francuski, włoski i angielski.

Patriarcha katolickich Koptów Antonios Naguib w obszernym wprowadzeniu do obrad, zwanym Relatio ante disceptationem, czyli „relacją przed dyskusją”, trzymał się ściśle struktury tematycznej dokumentu roboczego Instrumentum laboris. Relator generalny Synodu przypomniał m.in. cele obecnego zgromadzenia – umocnienie chrześcijańskiej tożsamości i kościelnej jedności. Mówił o sytuacji katolików jako mniejszości, ich mimo to ważnej roli społecznej, o wyzwaniach stojących przed chrześcijanami, problemie ich emigracji z regionu, liturgii różnych obrządków i katechezie. Poruszył sprawę dialogu z innymi wyznaniami chrześcijańskimi oraz z muzułmanami i żydami, wskazując na trudności istniejące w relacjach międzyreligijnych. Koptyjski patriarcha podjął też kwestię chrześcijańskiego świadectwa, również wobec globalizacji i wpływów laicyzmu, a zakończył akcentem nadziei co do przyszłości chrześcijan na Bliskim Wschodzie.