Katolicy w Rosji nie są obcym ciałem

Mówi w nim o stosunkach między Watykanem a Rosją, między katolikami i prawosławnymi w tym kraju oraz o problemach globalnej gospodarki, polityki i o całej ludzkości. Dyplomata papieski zauważył na wstępie, że obecność katolików w Rosji ma długą historię. Dotyczy to również tamtejszych struktur Kościoła katolickiego, które odegrały znaczącą rolę w dziejach Europy. Do powstania szczególnej geografii katolicyzmu w Rosji przyczyniły się m.in. zsyłki i deportacje ludności na Syberię w XIX i XX wieku, a po II wojnie światowej także szczególne położenie obwodu kaliningradzkiego.

Zdaniem nuncjusza istniejący od dawna dialog między Stolicą Apostolską a Rosją nabiera szczególnego znaczenia w naszych czasach globalizacji w dziedzinach gospodarczej i społecznej. Dziś świat jest wzajemnie powiązany ze sobą i żaden kraj nie może się izolować od tego, co dzieje się wokół niego. „Dotyczy to także Rosji, która zawsze odgrywała szczególną rolę w wydarzeniach historycznych w Europie i świecie” – podkreślił arcybiskup.

Zaznaczył, że wspólnota chrześcijańska nie musi się obawiać globalizacji, gdyż od samego początku Jezus wezwał ją, aby nauczała wszystkie narody, „chrzcząc je w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego” (Mt 28, 19). I właśnie człowiek, stworzony na obraz i podobieństwo Boże oraz stale dążący do szczęścia, prawdy i piękna, jest najważniejszym przedmiotem troski Kościoła, w tym także niewielkiej wspólnoty katolickiej w Rosji.

Nuncjusz zwrócił uwagę na ważną rolę stosunków między Kościołem rzymskokatolickim a Rosyjskim Kościołem Prawosławnym (RKP) w rozwiązywaniu obecnego kryzysu, który – zdaniem rozmówcy agencji – wynika nie tyle z gospodarki czy polityki, ile z błędnej antropologii. „I właśnie w tej dziedzinie chrześcijaństwo może udzielić decydującej odpowiedzi” – zaznaczył abp Jurkovič.

Podkreślił, że relacji między Kościołami nie można rozpatrywać z punktu widzenia ich „użyteczności” czy „pożytku”. Kościół to żywy organizm – Ciało Chrystusa, głęboko cierpiące z powodu tragedii podziału, toteż „jedność Kościołów miałaby ogromne znaczenie dla chrześcijan i całej ludzkości”. Bez wątpienia wszyscy chrześcijanie są świadomi istniejących podziałów między nimi – uważa nuncjusz. Według niego jedność można osiągnąć jedynie przez praktykowanie cnoty posłuszeństwa Duchowi Świętemu w swoim Kościele.

Zwrócił uwagę, że prawosławie i katolicyzm mają własne dary duchowe, którymi powinny wzajemnie się obdarowywać, co bardzo mocno podkreślał błogosławiony Jan Paweł II (m.in. w liście apostolskim „Orientale lumen” [Światło Wschodu] z 1995). Rozmówca agencji podkreślił przywiązanie do Tradycji jako przeciwwagę dla fałszywego poglądu, jakoby odnowa zakładała zerwanie z tradycją, podczas gdy w rzeczywistości musi być zakorzeniona w niej. Jednocześnie doświadczenie uniwersalizmu Kościoła katolickiego może być przydatne dla prawosławia, szczególnie w kontekście odradzania się kultur azjatyckich i rosnącego wpływu islamu.

„Najistotniejsze wydaje mi się zrozumienie (czego nam najbardziej brakuje), że jesteśmy członkami jednego Ciała a nie tylko partnerami w dziełach dobroczynnych czy rozmówcami w dysputach filozoficzno-teologicznych. Podział nie jest przyczyną rachub politycznych, lecz bolesną raną w Ciele Chrystusa i w naszych ciałach, toteż powinniśmy błagać o uleczenie jej. Oto nasze zadanie, wyznaczone nam przez samego Chrystusa” – powiedział na zakończenie rozmowy nuncjusz apostolski w Rosji.

Abp Ivan Jurkovič urodził się 10 czerwca 1952 na terenie archidiecezji lublańskiej w Słowenii. Święcenia kapłańskie przyjął 29 czerwca 1977. Służbę w dyplomacji Stolicy Apostolskiej rozpoczął 1 maja 1984, po czym pracował w placówkach watykańskich w Korei Południowej, Kolumbii, Rosji i w Sekcji ds. Stosunków z Państwami w Sekretariacie Stanu. 28 lipca 2001 Jan Paweł II mianował go nuncjuszem apostolskim na Białorusi, wynosząc jednocześnie do godności arcybiskupa (sakrę nowy biskup otrzymał 6 października tegoż roku z rąk ówczesnego sekretarza stanu kard. Angelo Sodano). 22 kwietnia 2004 papież przeniósł go na podobne stanowisko na Ukrainie i tam zastała go obecna nominacja przez Benedykta XVI z 19 lutego br. na nuncjusza apostolskiego w Federacji Rosyjskiej. Oprócz ojczystego hierarcha zna języki: chorwacki, włoski, hiszpański, angielski, niemiecki, francuski i rosyjski.