Wpatrywać się w to, co łączy

Pojednanie oparte na prawdzie - orędzia prezydenta i patriarchy

Drugi dzień konferencji skoncentrowany byłe wokół roli polskiego katolicyzmu i rosyjskiego prawosławia w kształtowaniu przyszłości chrześcijaństwa w Europie.

- Mocne, trwałe pojednanie miedzy Polakami a Rosjanami można zbudować tylko na prawdzie i musi być ono przesiąknięte wolą przebaczenia, ale też szacunkiem dla pamięci i prawdy historycznej. I dlatego tak bardzo potrzebni są ludzie, którzy potrafią nas na tę drogę wprowadzić i nakreślić horyzont naszego pielgrzymowania ku wspólnemu dobru. Kościoły są w stanie sięgnąć do najgłębszych pokładów człowieczeństwa, do wspólnych wartości, które łączą nas od wieków. Umieją przemówić głosem serca i sumienia, otworzyć pole dialogu – napisał w przesłaniu do uczestników konferencji prezydent RP Bronisław Komorowski.

Z kolei patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl zwrócił uwagę w swym przesłaniu, że "musimy uczynić wszystko, co w naszych siłach, by życie i kultura narodów Polski i Rosji nie utraciły podstaw duchowych, a bez wzajemnego zaufania nie może być ani pojednania, ani dobrego rozwoju obustronnych relacji".

Patriarcha podkreślił, że dziś bez wzajemnego zaufania nie może być ani pojednania, ani perspektywy rozwoju dobrych stosunków dwustronnych. Wyraził przekonanie, że omawiana na tej konferencji polsko-rosyjskiej kwestia przyszłości chrześcijaństwa w Europie jest z każdym rokiem coraz bardziej niepokojąca, gdyż nasila się sekularyzacja życia społecznego. Na postawione przez siebie pytanie: "Jak widzimy przyszłość naszej cywilizacji, na jakim fundamencie będzie się ona opierać? Czy przetrwa?" odpowiedział: „Wiele zależy od dzisiejszych wysiłków Kościołów. Ludzie wierzący, bez względu na koniunkturę zewnętrzną, muszą być świadkami ukrzyżowanego Chrystusa i Chrystusa zmartwychwstałego”.

Ochrona wartości i prześladowanych chrześcijan

Ks. Igor Kowalewski, sekretarz generalny Konferencji Biskupów Katolickich Rosji, mówił o potrzebie braterskiej miłości. Jego zdaniem narody oraz Kościoły polski i rosyjski mają dawać wspólne świadectwo wartości chrześcijańskich w Europie i na świecie.

Powinniśmy połączyć nasze wysiłki dla ochrony tradycyjnych wartości: chrześcijańskiej rodziny i małżeństwa a także prześladowanych chrześcijan – apelował metropolita Hilarion, przewodniczący Wydziału Zewnętrznych Kontaktów Kościelnych Patriarchatu Moskiewskiego w wykładzie o przyszłości chrześcijaństwa w Europie.

Pytany na konferencji prasowej o ewentualne wspólne działania obu Kościołów w przyszłości, zaznaczył, że jednym z nich winna być obrona chrześcijan, którzy są obecnie niesprawiedliwie traktowani w różnych częściach świata. "Są oni najbardziej prześladowaną wspólnotą na planecie" – stwierdził prawosławny hierarcha. Jego zdaniem, „musimy współdziałać z przywódcami politycznymi i religijnymi zarówno w Europie, jak i w krajach, gdzie dochodzi do prześladowań”. Trzeba angażować do tej pracy organizacje społeczne, przedstawicieli kręgów biznesowych, wszystkich nieobojętnych ludzi – zaapelował prawosławny metropolita wołokołamski.

Jego zdaniem, trzeba nadal rozwijać tradycyjne dziedziny współpracy jak dobroczynność, pośrednictwo w zakresie pokojowego uregulowania konfliktów międzyetnicznych i międzywyznaniowych oraz udział w dialogu międzynarodowym.

Hilarion wyraził też nadzieję, że konferencja w Warszawie będzie kolejnym krokiem we wspólnym działaniu w dziedzinie ochrony tradycyjnych wartości i symboli chrześcijańskich oraz wspierania chrześcijan, którzy są obecnie doświadczani „ogniem i mieczem”.

Z kolei zdaniem abp. Józefa Michalika najważniejsze wyzwania, przed którymi stoi obecnie chrześcijaństwo w Europie to wspólne świadectwo w obronie życia przeciw aborcji i eutanazji, świadectwo chrześcijańskiej wizji małżeństwa i rodziny oraz etyki społecznej, sprawiedliwości i miłosierdzia, a także sensu życia na ziemi jako przygotowania do życia po śmierci.

Abp Sawa, prawosławny metropolita warszawski i całej Polski stwierdził: W jedności będziemy silni, skłóceni przegramy. Zaznaczył, że jako chrześcijanie mamy obowiązek świadczyć o jedności, której źródłem jest Chrystus. Podzieleni nie będziemy godni nazywać się dziećmi Bożymi. Musimy o tym pamiętać albo nie jesteśmy chrześcijanami – dodał, zwracając się przy tym w żartobliwym tonie do nuncjusza apostolskiego abp. Celestino Migliore.

Przypomniał też, że naród polski i rosyjski powinny się jednoczyć w obliczu sekularyzacji, hedonizmu, aborcji, eutanazji, zacierania obrazu tradycyjnej rodziny i tradycji narodowych.