Wspólna katolicko-prawosławna deklaracja o ochronie stworzenia

Zebraliśmy się tu dzisiaj w duchu pokoju dla dobra wszystkich istot ludzkich i ochrony stworzenia. W tym historycznym momencie, u początków trzeciego tysiąclecia, stwierdzamy ze smutkiem, że codziennie wielu ludzi cierpi przemoc, głód, ubóstwo i choroby. Jesteśmy także zaniepokojeni negatywnymi dla ludzkości i dla całego stworzenia skutkami zatrucia podstawowych zasobów przyrody, jak woda, powietrze i ziemia, spowodowanego przez postęp gospodarczy i technologiczny, który nie uznaje swoich ograniczeń i nie liczy się z nimi.

Bóg Wszechmogący zamierzył świat pełen piękna i harmonii i takim go stworzył, czyniąc wszystko wyrazem swojej wolności, mądrości i miłości (por. Rdz, 1, 1-25).

W centrum całego stworzenia umieścił On nas, istoty ludzkie, z naszą niezbywalną godnością ludzką. Chociaż wiele cech mamy wspólnych z resztą żywych istot, Bóg Wszechmogący wobec nas posunął się dalej i dał nam duszę nieśmiertelną, będącą źródłem samoświadomości i wolności, zdolności umysłowe, które sprawiają, że jesteśmy Jego obrazem i podobieństwem (por. Rdz 1, 26-31; 2, 7). Naznaczeni tym podobieństwem, zostaliśmy postawieni przez Boga w świecie, aby z Nim współpracować dla coraz pełniejszej realizacji Bożego celu stworzenia.

Na początku historii mężczyzna i kobieta zgrzeszyli przez nieposłuszeństwo Bogu i odrzucenie Jego zamysłu wobec stworzenia. Jednym z następstw tego pierwszego grzechu było zburzenie pierwotnej harmonii stworzenia. Jeśli uważnie zbadamy przeżywany obecnie przez wspólnotę światową kryzys społeczny i środowiska naturalnego, musimy dojść do wniosku, że w dalszym ciągu naruszamy dane nam przez Boga przykazanie: być powołanymi do współpracy z Bogiem stróżami nad stworzeniem w świętości i mądrości.

Bóg nie porzucił świata. Bóg chce, aby Jego zamysł i nasza nadzieja ziściły się w naszym współdziałaniu przy odbudowie pierwotnej harmonii. Jesteśmy świadkami rosnącej w naszych czasach świadomości ekologicznej, którą należy pobudzać do tworzenia praktycznych programów i inicjatyw. Świadomość związków między Bogiem a ludzkością nadaje pełniejszy sens doniosłości więzi między istotami ludzkimi a środowiskiem naturalnym, które Bóg stworzył i powierzył nam, abyśmy go strzegli z mądrością i miłością (por. Rdz 1, 28).

Szacunek dla stworzenia wynika z szacunku dla życia i ludzkiej godności. Jedynie wtedy, gdy uznamy, że świat został stworzony przez Boga, możemy odkryć obiektywny porządek moralny, który można ująć w kodeks postępowania w środowisku naturalnym. W tej perspektywie chrześcijanie i wszyscy inni wierzący mają do odegrania szczególną rolę w głoszeniu wartości moralnych i wychowywaniu ludzi w świadomości ekologicznej, która nie jest niczym innym jak tylko odpowiedzialnością za nas samych, za innych i za stworzenie.

Potrzebny jest akt skruchy z naszej strony i nowa próba spojrzenia na siebie, na innych i na otaczający świat, z perspektywy Bożego planu wobec stworzenia. Jest to problem nie tylko gospodarczy i technologiczny; jest to sprawa ładu moralnego i duchowego. Jedynie wtedy znajdziemy rozwiązanie w płaszczyźnie ekonomicznej i technologicznej, gdy w zaciszu naszego serca dokona się jak najbardziej radykalna przemiana, która będzie mogła doprowadzić do zmiany naszego stylu życia i naszych wzorców nieumiarkowanego spożycia i produkcji. Prawdziwe nawrócenie w Chrystusie pozwoli nam zmienić nasze sposoby myślenia i działania.