Komentarz: Znak nadziei

Chrzest w Kościele rzymskokatolickim

W Kościele rzymskokatolickim chrzest jest sakramentem ustanowionym przez samego Chrystusa, stanowi fundament całego życia chrześcijańskiego oraz daje możliwość przyjmowania innych sakramentów. Przez chrzest chrześcijanin zostaje wyzwolony z grzechu pierworodnego i osobistego oraz zostaje wszczepiony w Kościół. Chrzest wyciska niezatarte znamię tak, że nie można powtórnie udzielić chrztu temu, kto już raz został ważnie ochrzczony. W teologii rzymskokatolickiej podkreśla się również, że chrzest jest sakramentem koniecznym do zbawienia (J 3,5). Chodzi tu zwłaszcza o tych, którym była głoszona Ewangelia oraz o tych, którzy mieli sposobność do poproszenia o ten sakrament. Kościół rzymskokatolicki naucza również, że oprócz chrztu z wody istnieje ponadto chrzest krwi oraz chrzest pragnienia: ci, którzy ponoszą śmierć za wiarę, nie otrzymawszy chrztu, zostają ochrzczeni przez swoją śmierć dla Chrystusa i z Chrystusem (Katechizm Kościoła Katolickiego nr 1257). Natomiast ci, którzy chcieli przyjąć chrzest, a nie mogli, przyjmują chrzest pragnienia. Z drugiej jednak strony Kościół rzymskokatolicki zaznacza, że chrzest krwi i chrzest pragnienia same z siebie nie mają charakteru sakramentalnego tak jak chrzest z wody, choć przynoszą te same skutki. Natomiast dzieci zmarłe bez chrztu Kościół poleca miłosierdziu Bożemu. Sakramentu chrztu można udzielić każdemu człowiekowi, który jeszcze nie został ochrzczony (Katechizm Kościoła Katolickiego, nr 1246). Jednakże u człowieka dorosłego wymagana jest wiara oraz intencja przyjęcia chrztu. Natomiast przy chrzcie dziecka wymagana jest wiara rodziców. Oznacza to, że wbrew woli rodziców oraz bez uzasadnionej nadziei na chrześcijańskie wychowanie dziecka, nie wolno dziecku udzielić chrztu. Kościół rzymskokatolicki podkreśla, że chrzest jest udzielany ważnie tylko i wyłącznie w imię Trójcy Świętej. Sakramentu chrztu w Kościele rzymskokatolickim udziela biskup, kapłan i diakon. Natomiast w wypadku koniecznym (np. w bezpośrednim niebezpieczeństwie śmierci) chrztu może udzielić każdy człowiek, nawet nieochrzczony, żeby tylko miał intencję tego, co czyni Kościół (Katechizm Kościoła Katolickiego, nr 1256). Natomiast rodzicami chrzestnymi w Kościele rzymskokatolickim mogą być wierni tego Kościoła, którzy przyjęli już sakrament bierzmowania oraz są praktykujący i nie są w karach kościelnych. Przystępujący do chrztu winien mieć co najmniej jednego chrzestnego wyznania rzymskokatolickiego. Zabrania się również ponownego udzielania chrztu, chyba że istnieje poważna i uzasadniona wątpliwość co do udzielenia chrztu lub co do jego ważności. Jeżeli taka wątpliwość zaistnieje, wówczas chrzest winien być udzielony warunkowo (pod warunkiem, że pierwszy był nieważny lub niebyły).

Chrzest w Kościele polskokatolickim i Kościołach mariawickich

W Starokatolickim Kościele Mariawitów oraz w Kościele Katolickim Mariawitów teologia chrztu jest zasadniczo identyczna z teologią chrztu w Kościele rzymskokatolickim. Natomiast teologowie Kościoła polskokatolickiego zaznaczają, że teologia chrztu nie różni się zasadniczo od rzymskokatolickiej, choć istnieje pewna różnica w interpretacji teologicznej co do natury grzechu pierworodnego. Ponadto sakramenty chrztu i bierzmowania traktuje się jako jeden sakrament. W Kościele polskokatolickim dopuszcza się również to, żeby chrzestnymi byli wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego. Natomiast gdy chodzi o liturgię chrztu, Kościół polskokatolicki i Kościoły mariawickie posługują się rytuałem rzymskokatolickim wydanym przed Soborem Watykańskim II.