Wielkanoc w prawosławiu

Zmartwychwstanie Chrystusowe, zwane też Zmartwychwstaniem Pańskim lub Paschą Chrystusową jest największym świętem chrześcijańskim, „Świętem świąt i uroczystością nad uroczystościami” - jak mówi kanon Paschy. Zostało ustanowione już w czasach apostolskich, chociaż w pierwszych wiekach chrześcijaństwa świętowano je nie wszędzie jednocześnie.

 

 

 


Współczesne ikony „Zstąpienia” zazwyczaj przedstawiają Adama i Ewę po obu stronach Chrystusa, dużo rzadziej po jednej Jego stronie. Praojciec znajduje się po Jego prawej ręce, zaś Ewę po lewej. Poza nimi po prawicy Zbawiciela łatwo wyodrębnić (od innych odróżniają ich korony i królewskie szaty) dwóch królów - Dawida i Salomona, wyciągających w kierunku Chrystusa swe dłonie, oraz proroka i poprzednika Pańskiego Jana Chrzciciela, który w jednych wersjach znajduje się blisko Zbawiciela, a w innych stoi za królami. Św. Jan ma zawsze dłoń wyciągniętą w kierunku Chrystusa, co wskazuje na to, iż to właśnie on powitał Go słowami „Oto baranek Boży”.

Po lewej stronie znajduje się grupa praojców na czele z Mojżeszem, przeważnie trzymającym w dłoni tablice z Dziesięciorgiem Przykazań (niekiedy, wyjątkowo, przedstawiany jest z promieniami słońca wychodzącymi z głowy). Na niektórych ikonach po tej samej stronie można też rozpoznać ukazywanego jako starca Aarona oraz Abla (z pasterskim kijem) w wieku młodzieńczym. Poza nimi, zależnie od ilości prezentowanych postaci oraz wyrazistości ich wizerunków, w szeregu zbawionych, przedstawianych na ikonie postaci, można dostrzec: proroków Izajasza, Daniela, Zachariasza, Micheasza, Habakuka, starca Symeona, dobrego łotra nawróconego na krzyżu (niekiedy w dłoni trzymającego swój krzyż). Wszyscy gestem i postawą wyrażają rozpoznanie Zbawiciela.

Przedstawiane u góry na drugim planie góry jakby ścieśniają się i zachodzą jedna na drugą, tworząc w ten sposób wejście do podziemi. Ponad nimi unoszą się niekiedy dwaj aniołowie dzierżący w dłoniach narzędzia męki Chrystusa: krzyż, trzcinę z gąbką nasyconą octem i żółcią oraz włócznię.
Początkowo prawosławna kompozycja ikonografii „Zstąpienia” była prosta i zarazem wyrazista. Przedstawiała ona Chrystusa ze zwojem w dłoni podającego rękę klęczącemu Adamowi, za którym stała Ewa i dwaj sprawiedliwi. Po drugiej stronie Zbawiciela znajdowali się dwaj królowie (Dawid i Salomon) oraz Jan Chrzciciel. Z czasem kompozycja stawała się coraz bardziej skomplikowana, głównie z powodu rosnącej liczby prezentowanych osób. Spotyka się, chociaż rzadko, kompozycje „Zstąpienia”, w której otchłań zapełniona jest ludźmi, mandorlę Chrystusa wypełniają aniołowie z rypidami oraz małe koła, na których napisane są słowa, oznaczające różne cnoty (miłość, pokój, post, pokorę, itd.), zaś aniołowie pikami niszczą spoczywające w otchłani piekieł ludzkie ułomności. Niekiedy ponad Chrystusem, trzymającym dłonie prarodziców, znajduje się też grupka aniołów trzymających krzyż.

 

 

 

«« | « | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Reklama