Z płomiennym apelem o „odnowienie determinacji” w dążeniu do jedności chrześcijan zwrócił się Benedykt XVI do biskupów Kościoła anglikańskiego.
Ze wspólnotą anglikańską papież spotykał się 17 września dwukrotnie. Najpierw w Pałacu Lambeth – historycznej siedzibie zwierzchników Kościoła anglikańskiego – spotkał się z arcybiskupem Canterbury, Rowanem Williamsem i innymi biskupami. Następnie w Opactwie Westminsterskim poprowadził z abp. Williamsem nieszpory ekumeniczne.
Przybywając do słynnego opactwa, Benedykt XVI zwrócił uwagę, że jego „architektura i historia mówią nader wymownie o naszym wspólnym dziedzictwie wiary”.
„Nie możemy tu nie pamiętać, jak ogromnie wiara chrześcijańska uformowała jedność i kulturę Europy oraz serce i ducha narodu angielskiego. Tu również musimy pamiętać, że to, co nas łączy w Chrystusie, jest większe niż to, co nadal nas dzieli” – podkreślił Ojciec Święty.
Zaznaczył, że „w świecie naznaczonym coraz większą współzależnością i solidarnością, stajemy przed wyzwaniem głoszenia z nowym przekonaniem rzeczywistości naszego pojednania i wyzwolenia w Chrystusie oraz proponowania prawdy Ewangelii jako klucza do prawdziwego i całościowego rozwoju ludzkiego”.
Biskup Rzymu zastrzegł, że „jedność Kościoła nigdy nie może być inna niż jedność w wierze apostolskiej, w wierze powierzonej każdemu nowemu członkowi Ciała Chrystusowego w obrzędzie chrztu”. „Jest to ta wiara, która łączy nas z Panem, sprawia, że mamy udział w Jego Duchu Świętym i tym samym, już teraz, w życiu Trójcy Świętej, będącej wzorcem koinonii Kościoła na tym padole” – dodał papież.
Benedykt XVI przyznał, że choć „wszyscy mamy świadomość wyzwań, błogosławieństw, rozczarowań i znaków nadziei, jakie naznaczyły naszą ekumeniczną drogę”, to „dziś wieczorem wszyscy zawierzyliśmy wszystkie te sprawy Panu, ufając w Jego Opatrzność i moc Jego łaski”.
„Wiemy, że przyjaźnie, które nawiązaliśmy, dialog, który rozpoczęliśmy i nadzieja, która nas prowadzi, dostarczy siły i kierunku, gdy trwamy na naszej wspólnej drodze” – wyraził nadzieję Ojciec Święty.
„Jednocześnie, w poczuciu ewangelicznego realizmu, musimy także uznać wyzwania, które podejmujemy nie tylko na drodze jedności chrześcijańskiej, lecz również w naszym zadaniu głoszenia Chrystusa w naszych czasach” – mówił dalej Benedykt XVI.
Papież przywołał postać żyjącego we wczesnym średniowieczu anglosaskiego mnicha i uczonego - św. Bedę Czcigodnego, o którym pwiedział, że jest to „przykład wielkiego Anglika i człowieka Kościoła, którego czcimy wspólnie”.
„U zarania nowej epoki w życiu społeczeństwa i Kościoła Beda zrozumiał zarówno ważność wierności Słowu Bożemu, jako przekazanemu przez tradycję apostolską, jak i potrzebę twórczego otwarcia na nowe etapy rozwoju i na wymogi zdrowego zaszczepiania Ewangelii we współczesnym języku i kulturze” – mówił o nim Benedykt XVI.
„Ten naród i Europa, którą Beda i współcześni mu pomogli budować, jeszcze raz stają na progu nowej epoki. Niech przykład św. Bedy będzie natchnieniem dla chrześcijan tych ziem do ponownego odkrywania ich wspólnego dziedzictwa, do umacniania tego, co mają wspólne i do dalszych wysiłków na rzecz wzrastania w przyjaźni” – apelował papież.
Wcześniej, w Pałacu Lambeth, biskup Rzymu wołał do biskupów anglikańskich: „odnówmy naszą determinację w dążeniu do celu, jakim jest jedność w wierze, nadziei i miłości, zgodnie z wolą naszego jedynego Pana i Zbawiciela, Jezusa Chrystusa”.
Tutaj papież przypomniał z kolei postać kardynała Johna Henry Newmana – anielskiego konwertyty, który w XIX w. przeszedł z anglikanizmu na katolicyzm i którego Benedykt XVI ogłosi błogosławionym w ostatnim dniu pobytu na Wyspach Brytyjskich.
Ojciec Święty dodał, że w osobie tej „sławimy człowieka Kościoła, którego wizja Kościoła żywiła się jego anglikańskim środowiskiem i dojrzewała podczas wieloletniej posługi pastorskiej w Kościele Anglii”.
„Może on nas nauczyć cnót, jakich wymaga ekumenizm: z jednej strony, dążył on do dochowania wierności sumieniu, nawet za wysoką cenę osobistą, a z drugiej strony kierowany głębokim pragnieniem jedności w wierze, utrzymywał nadal serdeczne przyjaźnie z byłymi kolegami” – wyraził nadzieję papież.
Pełny tekst papieskiego przemówienia do biskupów Kościoła anglikańskiego
Podczas liturgii odczytano Przesłanie Soboru Biskupów z okazji 100-lecia autokefalii.
W Białymstoku odbył się z tej okazji koncert dzieł muzyki cerkiewnej w wykonaniu stuosobowego chóru.