Prawosławni obchodzą Wielki Czwartek

Porannej czwartkowej liturgii Świętego Bazylego Wielkiego w katedrze pod wezwaniem św. Mikołaja w Białymstoku, przewodniczył ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej arcybiskup Jakub.

W skierowanym do wiernych orędziu wielkanocnym, które będzie odczytywane w świątyniach diecezji w święta, hierarcha podkreślił, że bycie chrześcijaninem "nie oznacza wygód i nie polega na tym, by czerpać korzyści w życiu doczesnym".

"Prosimy Boga, by pomógł nam w walce z grzechem: wyzbyć się namiętności, zawiści i pychy, by zdobyć pokorę, cierpliwość i miłość - by żyć w wierze, nadziei i miłości" - napisał arcybiskup Jakub.

W orędziu do wiernych hierarcha pyta także, czy gdyby wszyscy byli prawdziwymi chrześcijanami, miałyby miejsce zabójstwa, kradzieże czy wojny? Czy człowiek mógłby podnieść swą rękę na innego człowieka? Czy mogłyby istnieć na ziemi wyzysk, oszustwo i nierówność społeczna?

"Przenigdy - każdy, bowiem dążyłby, by swe życie układać tak, aby w dniu ostatecznym otrzymać Królestwo Niebios!" - podkreślił arcybiskup Jakub.

W niektórych świątyniach podczas porannej czwartkowej liturgii biskupi myją nogi dwunastu kapłanom, na pamiątkę ewangelicznego wydarzenia, kiedy to Jezus umył nogi swoim uczniom.

Wieczorem w czwartek wierni ponownie przyjdą do cerkwi, by uczestniczyć w nabożeństwach pasyjnych, podczas których - trzymając w rękach zapalone świece - wysłuchają dwunastu fragmentów Ewangelii poświęconych Męce Pańskiej.

Cerkiewna świeca Wielkiego Czwartku ma znaczenie świecy gromnicznej w Kościele katolickim. Światło wierni zabiorą do domów, gdzie dymem będą symbolicznie znaczyć ich progi. Świece te używane są później podczas wszystkich uroczystych modlitw.

Przez cały Wielki Tydzień w wielu prawosławnych rodzinach zachowywany jest ścisły post. W niektórych od czwartku do niedzieli ogranicza się gotowanie potraw, a podstawą jadłospisu są chleb, woda (kompot) oraz warzywa i owoce.

Według tradycji, czwartek jest u prawosławnych pierwszym dniem Wielkiego Tygodnia, podczas którego nie powinno się wykonywać żadnych poważnych prac. Nazywany jest też "czystym", bo tradycyjnie zaczynał się kąpielą, najlepiej w wodzie przyniesionej o poranku z rzeki lub strumienia.

Dokładnych danych dotyczących liczby wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego nie ma. Hierarchowie Cerkwi szacują, że w całym kraju jest 550-600 tysięcy osób wyznania prawosławnego.

Ocenia się, że połowa z nich mieszka w województwie podlaskim - przede wszystkim w Białymstoku oraz powiatach: hajnowskim i bielskim.

W tym roku Wielkanoc wypada w Cerkwi i w innych obrządkach wschodnich w tym samym czasie, co u katolików. Różnice w datach święta w obu obrządkach wynikają z nieco innego sposobu ich wyliczania. Dlatego prawosławni i katolicy wspólnie świętują Wielkanoc tylko raz na jakiś czas; przeważnie święta katolickie są przed prawosławnymi.