Dyscyplina w rodzinie

Dyscyplina związana jest bezpośrednio z zachowaniem się. O dyscyplinie mówimy wtedy, gdy pojawia się nieposłuszeństwo i bunt. W życiu każdego człowieka (od dzieciństwa do dorosłości) są chwile, w których musi poddać się regułom obowiązującym tu i teraz. Rodzice wychowujący dzieci muszą nauczyć się, jak wytyczać granice i jak postępować w sytuacji buntowniczego zachowania się ich dzieci.

James Dobson w książkach: "Zasady nie są dla tchórzy" i "Uparte dziecko" stara się pomóc rodzicom bezpiecznie przeprowadzić ich dzieci przez okres dzieciństwa do dojrzewania. Młody, nieuformowany organizm dziecka najpewniej i najbezpieczniej czuje się, gdy w domu panuje atmosfera miłości i bezpieczeństwa. Są wyraźnie wytyczone rozumowe wymagania, których przestrzeganie jest konsekwentnie "nadzorowane" przez rodziców. Najważniejszym jednak elementem wzajemnych relacji w rodzinie musi być miłość i wzajemny szacunek dziecka i rodzica.

Dobson we wszystkich swych książkach wyraźnie zaznacza, że właściwe wyważenie relacji rodzinnych i emocji w rodzinie możliwe jest dzięki oparciu, jakie rodzina winna mieć w wierze w Boga, który jest Stwórcą i Dawcą wszystkich rzeczy. W Starym Testamencie wielokrotnie mowa jest o tym, że miłujący ojciec smaga swego syna i czyni to, aby ukształtować jego osobę i dać mu dobre podstawy do mądrego kroczenia przez życie. Dobson uważa, że dziecko poprzez dyscyplinę przygotowane zostanie do samokontroli w swoim życiu i do odpowiedzialnego zachowania, i podejmowania wyzwań codziennego życia.

Dyscyplina połączona z szacunkiem przygotowuje dziecko do tego, aby w przyszłości było pełnoprawnym członkiem społeczności, w której przyjdzie mu żyć. Należy oczywiście jasno powiedzieć, że dyscyplina, nawet połączona z karą stosowaną jako odpowiedź na rozmyślny bunt, nie ma nic wspólnego ze znęcaniem się nad dzieckiem. Uczucie gniewu i złości nigdy nie może towarzyszyć dyscyplinowaniu dziecka.

Według Dobsona mądre wychowanie dziecka musi opierać się na pięciu filarach. Należy wykształcić w dziecku szacunek dla rodziców - będzie to przełomowy moment w wychowaniu. Kiedy dziecko zostanie ukarane, zaraz musi nastąpić wzajemne porozumienie się. Należy kontrolować dziecko, ale bez zrzędzenia. Nie uczyć dziecka materializmu. Trzeba zachować równowagę pomiędzy miłością i dyscypliną. Kiedy rodzice w wychowaniu swojego dziecka będą opierać się na powyższych zasadach, uzyskają pozytywne efekty w swojej rodzicielskiej pracy. Wola dziecka jest kształtowana przez karę cielesną w akcie miłości, nie nienawiści, w akcie kształtowania charakteru dziecka, a nie bezsilności rodziców. Według Dobsona kary cielesne stosowane mogą być (w różnym zakresie) u dzieci od 7 miesięcy do 12 roku życia.

Thomas Gordon jest bardzo sceptyczny, jeśli chodzi o wykorzystanie władzy rodzicielskiej w wychowywaniu dzieci. Uważa on, że dzieci są posłuszne rodzicom tylko wtedy, gdy otrzymują dość atrakcyjne nagrody. W momencie, gdy dziecko staje się bardziej niezależne od rodziców (w aspekcie zaspokajania jego podstawowych potrzeb), tracą oni swoją władzę. Poza tym taki sposób oddziaływania na dziecko wymaga niemałej konsekwencji.