Obrady Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP odbyły się online

Jesienna sesja Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP odbyła się, w sobotę, 21 listopada 2020 r. Po raz drugi synodałowie obradowali w trybie online na platformie ZOOM. Podczas obrad Synod przyjął Oświadczenie Konferencji Biskupów Luterańskich odnoszące się do obecnej sytuacji w polskim społeczeństwie i napięć związanych z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego.

W pierwszej części obrad odbyła się uroczystość wręczenia Nagrody Kościoła im. Anny Wazówny za rok 2020. Otrzymał ją Związek Ewangelickich Kobiet w Niemczech za prowadzenie projektu wspierającego Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”, który był ważnym elementem pojednania polsko-niemieckiego. Podczas uroczystości obecne były przedstawicielki związku, które podzieliły się swoimi wspomnieniami z projektu. Gratulacje przekazał dr Arndt Freytag von Loringhoven, Ambasador Republiki Federalnej Niemiec.

Następnie zwierzchnik Kościoła bp Jerzy Samiec mówił o Kościele w pandemii. Zwrócił uwagę na sytuację osób, dla których ten czas był i jest szczególnie trudny: wszystkich chorych, ale też tych, którzy stracili bliskich, którzy doświadczają trudności związanych z zamknięciem gospodarki, utratą pracy, diametralnymi zmianami w ich życiu. Podkreślił, że Kościół po pandemii będzie inny. Wiele aktywności proponowanych przez parafie przeniosło się do internetu. Kościoły z uwagi na obostrzenia opustoszały, ale nabożeństwa i inne zajęcia prowadzone w parafiach online wychodzą często poza lokalną wspólnotę i otwierają się na osoby z poza parafii, a także Kościoła. W internecie odbywają się również spotkania gremiów decyzyjnych co pozwala na minimalizację kosztów oraz oszczędzanie czasu. To wszystko sprawia, że Kościół się zmienia, także strukturalnie. Pandemia to również dla parafii trudny czas zmagania się z problemami finansowymi. W sprawozdaniu Rady Synodalnej o sytuacji Kościoła w pandemii mówił także Prezes Synodu ks. dr Adam Malina.

Po części sprawozdawczej dyskutowano nad budżetem Kościoła na rok 2021. Następnie przekazano informacje o stanie przygotowań do Trzynastego Zgromadzenia Ogólnego Światowej Federacji Luterańskiej (ŚFL), które ma odbyć się w Krakowie we wrześniu 2023 roku. Członkom Synodu została także zaprezentowana, przetłumaczona na język polski, książka z dokumentami ŚFL „Luterańska tożsamość i ekumenizm”.

W drugiej części obrad pracowano nad wnioskami nadesłanymi na sesję. Synod przyjął oświadczenie Konferencji Biskupów Luterańskich z 2 listopada 2020 r. w następującej formie:

Oświadczenie Synodu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP

W trudnym dla Izraela czasie wygnania prorok przypominał: „Starajcie się o pomyślność miasta, do którego skazałem was na wygnanie, i módlcie się za nie do Pana, bo od jego pomyślności zależy wasza pomyślność!” (Jr 29,7). Dziś żyjemy nie na wygnaniu, ale w naszym własnym kraju. Chcąc pozostać wiernym przesłaniu prorockiemu i naszemu ewangelickiemu samorozumieniu, które wzywa nas do troski o życie społeczne wokół nas, Synod Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP w pełni popiera Oświadczenie Biskupów Luterańskich z 2 listopada 2020 r. (w załączeniu).

Widząc, że sytuacja w naszym kraju zaostrza się, za pilne uważamy nasze zadanie by być tymi, którzy czynią pokój, stają po stronie dobra bliźniego i troszczą się o niego na wszystkich jego drogach.

Synod Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, 21 listopada 2020 r.

Oświadczenie Konferencji Biskupów Luterańskich

Zaniepokojeni sytuacją, jaka ma miejsce w polskim społeczeństwie, podziałami, które przebiegają często poprzez rodziny, jako Konferencja Biskupów Luterańskich pragniemy wyrazić naszą duszpasterską troskę. Od wielu dni odbywają się w Polsce największe protesty od początku lat 80. ubiegłego wieku. Wtedy strajki powszechne dotyczyły naprawy sytuacji ekonomicznej, a skończyły się walką o odzyskanie wolności. Czterdzieści lat później na ulice wyszły przede wszystkim kobiety. Mężczyźni stoją ramię w ramię z protestującymi. Zdecydowaną większość stanowią młodzi, niezadowoleni ludzie. Kościół nie może patrzeć obojętnie na to, co dzieje się w naszym społeczeństwie. Przyszło nam żyć w czasie pandemii, w okresie szczególnego zagrożenia życia setek czy już tysięcy osób, a mimo to tak wielu ludzi – mając świadomość epidemicznego zagrożenia – gotowych jest manifestować, walczyć o swoje prawa i wolności.

Dla luteran na całym świecie istotnym elementem chrześcijańskiego świadectwa jest obecność w debacie publicznej. Teologia luterańska w oparciu o reformacyjną naukę o dwóch władzach wskazuje na wyraźny podział kompetencji Kościoła i państwa. Misją Kościoła jest głoszenie Ewangelii i kształtowanie sumień, nie zaś forsowanie określonych rozwiązań moralnych poprzez narzucanie ich za pomocą regulacji prawnych w sferze państwa. Zadaniem Kościoła jest składanie świadectwa, a nie przymuszanie, narzucanie swojej woli czy kontrolowanie.

Z biblijnej perspektywy i reformacyjnego przekazu uczymy się, że zostaliśmy obdarowani wolnością Bożych dzieci, co oznacza samodzielne podejmowanie decyzji w swoim życiu oraz ponoszenie odpowiedzialności za podjęte wybory, także te najtrudniejsze. Takie pojmowanie wolności każe dzisiaj wielu ludziom głośno wypowiadać słowa sprzeciwu, często w formie, która daleka jest od werbalnej poprawności. Kościół musi wsłuchiwać się w pytania, skargi, żale czy nawet krzyki ludzi. Przestaje wypełniać powołanie, gdy odwraca się od sfrustrowanych, poszukujących, od tych, którzy wykrzykują pod jego adresem swoją złość, a nawet deklarują swoją niewiarę.

Mamy świadomość, że powodem tak wielkiego buntu jest decyzja Trybunału Konstytucyjnego, która odchodzi od przyjętych dwadzieścia siedem lat temu rozwiązań, mających na celu ochronę płodu ludzkiego, przy jednoczesnym zapewnieniu ochrony życia, zdrowia i godności kobiety będącej w ciąży oraz zapewnieniu wolności podejmowania decyzji w sytuacjach skrajnie trudnych wyborów moralnych.

W Oświadczeniu Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w sprawie ochrony życia z roku 1991 odwołujemy się do tradycyjnego rozumienia świętości życia, wskazując zarazem, że zadaniem działania Kościoła nie jest wpływanie na ustawodawcę celem penalizacji aborcji. Ani wówczas, ani obecnie, my luteranie, nie chcemy narzucać swojej wizji światopoglądowej, ani moralnej innym obywatelom naszego państwa. Kościół zwiastując Ewangelię o usprawiedliwieniu z łaski przez wiarę propaguje opartą na świadomości wolności chrześcijańskiej etykę odpowiedzialności.

Nauczanie Kościoła koncentruje się na kształtowaniu ludzkich serc i sumień oraz edukacji mającej na celu, w tym konkretnym kontekście, niedopuszczanie do sytuacji, w których na świat mają przyjść niechciane dzieci. Zadaniem Kościoła jest uczynić wszystko, aby aborcja przestała być sprawą priorytetową w dyskusji moralnej, a poprzez budowanie świadomości seksualnej i świadomego rodzicielstwa liczba zabiegów aborcyjnych została zminimalizowana. Uważamy, że kobietom, które musiały przeprowadzić zabieg aborcji ze względów medycznych, w wyniku przestępstw oraz wad letalnych należy zapewnić właściwą opiekę duszpasterską i w żadnym wypadku nie kształtować w nich poczucia winy. Jednocześnie wszechstronną opieką należy objąć rodziny, które podejmują się heroicznego wyzwania, jakim jest wychowywanie dzieci z wadami genetycznymi.

Świadomi odpowiedzialności za wspólnotę, którą tworzymy, apelujemy o wzajemny szacunek wszystkich stron sporu. Do rządzących zwracamy się z apelem o unikanie rozwiązań siłowych oraz poszukiwanie koniecznego w tej sprawie kompromisu. Do protestujących apelujemy o niekierowanie się w stronę radykalnych rozwiązań, lecz o dążenie do pokojowego dialogu. Ufamy, że dzisiejsza fala protestów skutkować będzie w młodym pokoleniu trwałym wzięciem na siebie odpowiedzialności za sprawy publiczne.

Jako Kościół zapewniamy o modlitwie, prosimy Boga o pokój i mądrość dla wszystkich, którym leży na sercu dobro Polski i wszystkich jej mieszkańców.

Przyjęto jednomyślnie w dniu 2 listopada 2020 r.
Konferencja Biskupów
Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP

Synod jest najwyższą władzą Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego (Luterańskiego) w RP, jego uosobieniem i wyrazicielem wszystkich praw przysługujących Kościołowi. Jest powołany do uchwalania praw kościelnych. Do jego właściwości należy m.in. wybór Biskupa Kościoła, sprawowanie pieczy nad zachowaniem czystości nauki w Kościele, stanie na straży praw, dobra i jedności Kościoła, wybór Konsystorza i Rady Synodalnej, która stanowi prezydium Synodu i reprezentuje go pomiędzy sesjami.

W skład Synodu, wybieranego na 5-letnie kadencje, wchodzi Biskup Kościoła, biskupi diecezjalni, Ewangelicki Biskup Wojskowy, generalny wizytator nauczania kościelnego, wiceprezes Konsystorza i kuratorzy diecezjalni, 15 delegatów duchownych, wybranych przez ogólnopolską konferencje duchownych, 30 delegatów świeckich, wybieranych przez Synody Diecezjalne, przedstawiciel nauczycieli akademickich Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, przedstawicielka kobiet z akademickim wykształceniem teologicznym pełniących urząd diakona, przełożona Diakonatu “Eben-Ezer”, przedstawiciele duszpasterstw środowiskowych, organizacji i stowarzyszeń kościelnych.

Na wiosennej sesji w roku 2017 rozpoczął się XIV Synod Kościoła, którego kadencja kończy się na jesiennej sesji Synodu w roku 2021.