Prawosławny Wielki Czwartek

W katedrze pod wezwaniem św. Mikołaja w Białymstoku, porannej liturgii Świętego Bazylego Wielkiego, charakterystycznej dla Wielkiego Czwartku, przewodniczył ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej arcybiskup Jakub.

W niektórych świątyniach podczas uroczystości biskupi myją nogi dwunastu kapłanom, na pamiątkę ewangelicznego wydarzenia, kiedy to Jezus umył nogi swoim uczniom. W katedrze metropolitalnej w Warszawie zwierzchnik Cerkwi w Polsce metropolita Sawa dokonał obrzędu umycia nóg dwunastu duchownym.

Wieczorem wierni ponownie przyjdą do cerkwi, by uczestniczyć w nabożeństwach pasyjnych, podczas których - trzymając w rękach zapalone świece - wysłuchają dwunastu fragmentów Ewangelii poświęconych Męce Pańskiej.

Cerkiewna świeca Wielkiego Czwartku ma znaczenie świecy gromnicznej w Kościele katolickim. Światło wierni zabiorą do domów, gdzie dymem będą symbolicznie znaczyć ich progi i obchodzić wszystkie pomieszczenia, by uczynić tam znak krzyża. Świece te używane są później podczas wszystkich uroczystych modlitw.

Przez cały Wielki Tydzień w wielu prawosławnych rodzinach zachowywany jest ścisły post. W niektórych, w czwartek, piątek i sobotę, ogranicza się gotowanie potraw, a podstawą jadłospisu są chleb, woda (kompot) oraz warzywa i owoce.

Według tradycji, czwartek jest u prawosławnych pierwszym dniem Wielkiego Tygodnia, podczas którego nie powinno się wykonywać żadnych poważnych prac. Nazywany jest też "czystym", bo tradycyjnie zaczynał się kąpielą, najlepiej w wodzie przyniesionej o poranku z rzeki lub strumienia.

Dokładnych danych dotyczących liczby wiernych Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego nie ma. Hierarchowie Cerkwi szacują, że w całym kraju jest 550-600 tysięcy osób wyznania prawosławnego.

Ocenia się, że połowa z nich mieszka w województwie podlaskim - przede wszystkim w Białymstoku oraz powiatach: hajnowskim i bielskim. To teren części dwóch prawosławnych diecezji: białostocko-gdańskiej i warszawsko-bielskiej.