Kościół Ewangelicko-Augsburski w Polsce

1. "Jeden święty, powszechny i apostolski Kościół", jak wyznajemy wspólnie w nicejsko - konstantynopolitańskim wyznaniu wiary z lat 325, 381 i 589, znajduje się w wielu partykularnych chrześcijańskich Kościołach zarówno Zachodu jak i Wschodu, który założony przez Jezusa Chrystusa i zrodzony z Ducha Świętego w dniu Zesłania Ducha Świętego stanowił do roku 1054 jedność. Ludzki grzech, pycha i błędy sprawiły liczne podziały chrześcijaństwa (1054 r., 1517 r. i XVI wiek, 1870 r.). Dlatego Ojcowie Kościoła wzywali: "Kościół zawsze musi się reformować" ("Ecclesia semper reformanda") "w głowie i w członkach"("in capite et in membris"). Tej starej zasady trzymali się "reformatorowie" (Piotr Vaud - Waldus, 1170, John Wiklef 1360, Jan Hus +1415, Hieronim Savonarola 1475). Jednym z największych reformatorów Kościoła XVI w oprócz ks. Ulricha Zwingliego i ks. Jana Kalwina był niewątpliwie ks. dr Marcin LUTER (1483-1546), augustiański mnich i profesor teologii w Wittenberdze.

2. Nauka ks. dr. Marcina Lutra i innych reformatorów luterańskich zawarta została w księgach symbolicznych zawartych w Księdze Zgody z roku 1580 (Liber Concordiae), które są (norma normata) wiernym wykładem Pisma Świętego jedynego źródła wiary i nauki chrześcijańskiej w duchu luterańskim.

3. Najważniejsze zasady luteranizmu, stały się pryncypiami całego protestantyzmu. Są to:

· sola Scriptura - jedynie Pismo Święte.
· solus Christus - jedynie Chrystus.
· sola gratia - jedynie łaska.
· sola fide - jedynie wiara.

4. Zgodnie z nauką Pisma Świętego nauczamy więc:

· Pismo Święte, Słowo Boże, Biblia jest jedynym źródłem i normą wiary chrześcijańskiej i życia chrześcijańskiego (norma normans).
· Nie ma w nikim innym zbawienia jak tylko w Jezusie Chrystusie, naszym jedynym Zbawicielu, Odkupicielu i Pośredniku, ukrzyżowanym i zmartwychwstałym Panu. Jego krzyż jest drogą do odkupienia i zbawienia. Luterańska "teologia krzyża" ("theologia crucis") stawia krzyż Jezusa Chrystusa podobnie jak ap. św. Paweł w centrum nauki i życia Kościoła. ("My zwiastujemy Chrystusa ukrzyżowanego" - 1 Kor 1,23)
· Wierzący zostaje usprawiedliwiony jedynie z łaski Bożej, bez zasług (meritum). Zbawienia nie można zyskać przez zasługi.
· Wiara w Jezusa Chrystusa daje zbawienie. "Bez wiary nie można podobać się Bogu" (Hbr 13,6). Wiara jest zupełnym zaufaniem ("fidutia") Bogu. Dobre uczynki nie są zasługami, lecz owocami żywej wiary. Wiara musi być czynna w miłości.
· Chrześcijanin czyni dobrze nie po to, aby być zbawionym, ale dlatego, że jest zbawiony.
Dla luteran nauka o usprawiedliwieniu to zasadniczy "artykuł stania i upadku Kościoła" ("articulus standis et cadentis ecclesiae"), od którego luteranizm nie może odstąpić. Tak więc luteranizm zgodnie z nauką pism apostolskich (szczególnie ap. św. Paweł) mocno akcentuje, że grzeszny człowiek może być usprawiedliwiony przez Boga darmo z łaski Bożej przez wiarę w Jezusa Chrystusa (por. Ga 2,16. Rz 3,24.28).
Po 31 latach dialogu teologicznego Światowej Federacji Luterańskiej z Kościołem Rzymsko - Katolickim na powyższy temat, w Święto Reformacji, dnia 31 października 1999 r. podpisana została w Augsburgu wspólna deklaracja luterańsko-katolicka o usprawiedliwieniu z łaski przez wiarę w Jezusa Chrystusa. W dokumencie tym luteranie i katolicy stwierdzają, że " jesteśmy zbawieni wyłącznie w oparciu o Boże miłosierdzie." Także luterańska nauka: "jednocześnie usprawiedliwieni i grzeszni"( "simul iustus et peccator") została przez obie strony po dłuższym dialogu zaakceptowana. Wierzący są usprawiedliwionymi grzesznikami. Jedno drugiego nie wyklucza. Jednocześnie oba Kościoły zniosły wszystkie wzajemne potępienia (anatemy) XVI wieku dotyczące tej właśnie nauki.

5. Słowo Boże i Sakramenty Święte są kanałami łaski Bożej i środkami zbawienia. Przez Słowo i Sakrament darowana jest nam łaska Boża. Sakramenty są widzialnym Słowem Bożym. Uznajemy dwa sakramenty (pierwotnie były trzy: pokuta), które są biblijnymi i ekumenicznymi sakramentami: Sakrament Chrztu Świętego (tu włączona została pokuta) i Sakrament Ołtarza (Wieczerza Pańska, Komunia Święta, Eucharystia). Obowiązkiem każdego ewangelika jest czytanie i słuchanie Słowa Bożego, oraz częsty udział ochrzczonych i konfirmowanych w Sakramencie Ołtarza.