Wieczerza w Wielki Czwartek

Zbliża się czas Paschy, więc uczniowie pytają Jezusa: „Gdzie chcesz, abyśmy poszli poczynić przygotowania, żebyś mógł spożyć Paschę?”

Jezus im odpowiada: "Idźcie do miasta, a spotka was człowiek, niosący dzban wody. Idźcie za nim i tam, gdzie wejdzie, powiedzcie gospodarzowi: «Nauczyciel pyta: gdzie jest dla Mnie izba, w której mógłbym spożyć Paschę z moimi uczniami?» On wskaże wam na górze salę dużą, usłaną i gotową. Tam przygotujecie dla nas" (Mk 14, 12-15). To w tej sali, sali na górze, czyli Wieczerniku, Jezus znajdzie się. w Wielki Czwartek, by zasiąść do uczty wraz z Dwunastoma.

1. Obmycie stóp (J 13,1-20)

O tym wydarzeniu wspomina się jedynie w Ewangelii według świętego Jana (jeśli pominąć aluzję w Łk 12,37); stanowi ono niejako prolog do męki Chrystusa. W tym "prologu" chodzi nie o "chwałę", lecz - przeciwnie - o "kenozę" Jezusa, który uniżył się do najdalszych po ludzku granic, spełniając posługę niewolnika, więcej: niewolnika-obcokrajowca w żydowskiej wspólnocie.

Jezus przepasał się prześcieradłem, wziął miednicę z wodą i pochylił się, by umyć stopy swoim uczniom. Uczniowie nie zrozumieli tego gestu, a Piotr się oburzył. Ale Jezus powiedział mu: "Jeśli cię nie umyję, nie będziesz miał udziału ze Mną". Kiedy skończył, wyjaśnił uczniom, że ten gest powinien posłużyć im za wzór: "Czy rozumiecie, co wam uczyniłem? Wy Mnie nazywacie Nauczycielem i Panem i dobrze mówicie, bo nim jestem. Jeżeli więc Ja, Pan i Nauczyciel, umyłem wam nogi, to i wyście powinni sobie nawzajem. umywać nogi. Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy tak czynili, jak Ja wam uczyniłem. Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam: Sługa nie jest większy od swego pana ani wysłannik od tego, który go posłał". Gest Jezusa jest zatem czymś więcej niż przykładem, czymś więcej niż pobudzeniem ducha służby i pokory; przypomina nam, że tu, na ziemi, nikt nie może nazywać się mistrzem i panem.

2. Święta Wieczerza (Mt 26,26-29; Łk 22, 14-20; Mk 14,22-25)

Uczta Jezusa i Jego uczniów odbywała się zatem zgodnie z Żydowskim rytuałem. W trakcie uczty Jezus wziął chleb, pobłogosławił go zgodnie ze zwyczajem, połamał i rozdał swoim uczniom, mówiąc: "Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje". Następnie wziął kielich wypełniony winem. Odmówił dziękczynienie i dał im go pić, mówiąc: "Pijcie z niego wszyscy, to jest moja Krew Przymierza, która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów". I dodał: "Lecz powiadam wam: Odtąd nie będę już pił z tego owocu winnego krzewu aż do owego dnia, kiedy pić go będę z wami nowy, w królestwie Ojca mojego".

W ten sposób trzej Ewangeliści, autorzy trzech Ewangelii zwanych "synoptycznymi", czyli Mateusz, Marek i Łukasz, opisują wydarzenie, które w samym środku uczty zapoczątkowało nowe czasy, objawiając najwyższą ofiarę Syna Bożego, gdyż Jezus rzeczywiście za świat oddał swoje życie, to znaczy swoje Ciało i swoją Krew. Oddał je nie tylko za uczniów, za tych, którzy Go znali i kochali, lecz także za "wielu", wielu wierzących w teraźniejszości i w przyszłości. To o tych samych "wielu" mówił Izajasz: "Zacny mój Sługa usprawiedliwi wielu" (Iz 53, 11). Przypominacie sobie, że Mojżesz przypieczętował słowa Dawnego Przymierza krwią cielców wylaną na ołtarz. Jezus pieczętuje Nowe Przymierze własną krwią, która zostanie wylana raz na zawsze za całą ludzkość. Zastępuje całopalenia (krwawe ofiary ze zwierząt) swoją własną, jedyną i ostateczną ofiarą na Krzyżu (zob. Hbr 8,10-12; 9,18-23). Te słowa Jezusa słyszymy podczas każdej liturgii, odnajdujemy je ponad schizmą we wszystkich liturgiach chrześcijańskich.

Ofiara Chrystusa stanowi wypełnienie "figury", znaku zapowiadającego, jakim był baranek bez skazy, zabijany w dniu żydowskiej Paschy jako dziękczynienie za wyzwolenie narodu żydowskiego z niewoli egipskiej. Ten paschalny charakter ofiary Chrystusa inaczej podkreśla Jan, a inaczej czynią to Synoptycy. Jan dwukrotnie podkreśla, że Jezus został ukrzyżowany tego samego dnia, którego Żydzi gotowali się do spożywania Paschy. Pozostali trzej Ewangeliści podkreślają ten charakter, uwypuklając paschalne znaczenie uczty w Wielki Czwartek, znaczenie Świętej Wieczerzy.