Zapisane w ikonach

Do 6 czerwca w Muzeum Śląska Opolskiego prezentowana będzie wystawa „Ikona. Słowo – Droga – Modlitwa”.

Jedyne muzeum ikon w Polsce mieści się w Supraślu, w części XVII-wiecznego Pałacu Archimandrytów, wchodzącego w skład zabudowań monastyru supraskiego. By znaleźć się w tym niezwykłym muzeum, mieszkańcy Opolszczyzny mają do pokonania drogę liczącą ponad 500 km. Na jednodniową wycieczkę to zdecydowanie za daleko. Jednak nic straconego, gdyż blisko sto eksponatów ze zbiorów Muzeum Ikon w Supraślu, w tym unikatowe ikony rosyjskie z XVIII i XIX wieku, a także metalowe krzyże, mosiężne tryptyki i poliptyki, można zobaczyć na ekspozycji w Muzeum Śląska Opolskiego. Wystawa, która w Opolu będzie prezentowana do 6 czerwca 2010 roku, przybliża znaczenie i wartość ikon w chrześcijaństwie, szczególnie w Kościołach chrześcijańskiego Wschodu.

Promyk Bożej chwały
Ikony, czyli pisane na deskach przedstawienia m.in. Chrystusa, Bogurodzicy i postaci świętych, ukazują wiernym świat pozaziemski, stając się oknem, przez które do duszy ludzkiej przedostaje się światło Boskie, dające siły na drodze ku zbawieniu. W ikonach za pomocą barw, znaków i symboli zapisana jest Ewangelia, którą będziemy potrafili odczytać, gdy poznamy głęboką symbolikę stosowanych kolorów i znaków, ale przede wszystkim gdy popatrzymy na każdą z ikon z perspektywy religijnej, bo pisanie ikony jest modlitwą, ale również kontemplacja jej treści dla osoby wierzącej staje się źródłem poczucia sacrum.

Święte wyobrażenia na desce
Wśród licznych przedstawień wydarzeń z życia Zbawiciela czy postaci świętych i Matki Bożej, m.in. „Pomocnicy Rodzącym”, „Niewyczerpanego Kielicha”, Włodzimierskiej Ikony Matki Bożej - według tradycji będącej dziełem św Łukasza Ewangelisty, który napisał ją na desce ze stołu, przy którym jadał Chrystus wraz z Matką - na wystawie znalazła się Ikona Wielkich Świąt, przedstawiająca dwanaście głównych świąt prawosławnego roku liturgicznego. W jej centrum przedstawione jest najważniejsze święto - Zmartwychwstania Pańskiego, natomiast wokół niego m.in. Narodzenie Bogurodzicy, Zwiastowanie, Narodzenie Chrystusa, Spotkanie Pańskie, Przemienienie Pańskie oraz święta ruchome, otwierające Wielki Tydzień: Wskrzeszenie Łazarza i Wjazd Chrystusa do Jerozolimy, jak też Wniebowstąpienie Pańskie oraz Zaśnięcie Matki Bożej.

Na wystawie można zobaczyć również ikony kalendarzowe, na których zostały umieszczone, w porządku zgodnym z prawosławnym kalendarzem liturgicznym wspomnień świętych, sceny odpowiadające tekstom czytanym podczas nabożeństw w kolejnych dniach danego miesiąca.

Z pracowni ikonopisa
Uzupełnieniem eksponatów zebranych na wystawie jest krótki film dokumentalny, ukazujący proces powstawania ikony, od przygotowania deski po umieszczenie na ikonie napisów, które nadają tożsamość przedstawionej postaci. Natomiast dla młodzieży szkolnej pracownicy muzeum poprowadzili warsztaty plastyczne „Tajemniczy świat ikon”, które łącząc zajęcia teoretyczno-plastyczne ze zwiedzaniem wystawy, wyjaśniały, jak deska zmienia się w ikonę.