Nowa posynodalna adhortacja apostolska, którą 20 listopada w Kotonu Benedykt XVI podpisze i wręczy Kościołowi w Afryce, jest zarówno zamknięciem pewnego etapu, jak i początkiem nowej drogi tego Kościoła. Zapewnił o tym sekretarz generalny Synodu Biskupów abp Nikola Eterović w wywiadzie dla watykańskiego dziennika „L’Osservatore Romano” z 18 listopada.
Zaznaczył, że ogłoszenie tego dokumentu „zamyka szczęśliwie drogę synodalną, rozpoczętą już w 2004, którą Benedykt XVI odziedziczył po swym poprzedniku Janie Pawle II” i której punktem szczytowym był Synod w dniach 4-25 października 2009. Obradowano wtedy pod hasłem „Kościół w Afryce w służbie pojednania, sprawiedliwości i pokoju” i do tych punktów nawiązuje Ojciec Święty w swej adhortacji. Zbiera ona owoce prac synodalnych, nadając im jednocześnie własną, osobistą pieczęć, właściwą charyzmatowi papieskiemu – powiedział chorwacki arcybiskup kurialny.
Ale wraz z publikacją dokumentu rozpoczyna się też nowy proces – wcielania go w życie, bez ograniczeń czasowych, gdyż „kierowani przez Ducha Świętego biskupi Kościoła pielgrzymującego w Afryce są wezwani do tego, aby w najbliższych dziesięcioleciach stosować w praktyce wskazania teologiczne i duszpasterskie dokumentu papieskiego”. Papież podkreśla priorytet misji „ad gentes”, a więc głoszenie Ewangelii tym, którzy nie znają jeszcze Jezusa Chrystusa, wzywa do rozwijania zwykłej ewangelizacji i proponuje dokładne drogi do nowej ewangelizacji, która na Czarnym Lądzie winna się odznaczać zaangażowaniem we wspieranie pojednania, sprawiedliwości i pokoju.
Abp Eterović przypomniał, że tematy te były już obecne na I zgromadzeniu specjalnym Synodu Biskupów dla Afryki w 1994 r., którego owocem była adhortacja „Ecclesia in Africa”. W ciągłości z tamtym wydarzeniem obradowano w 2009 r. Chodzi o sprawy wyjątkowo aktualne dla Kościoła i społeczeństwa całego świata, szczególnie na tym kontynencie. W zgodzie z ojcami synodalnymi papież podkreślił w swym dokumencie ważność Kościoła jako rodziny Bożej, miejsca pojednania, sprawiedliwości i pokoju. Kościół, będąc wspólnotą osób pojednanych z Bogiem i z bliźnim, staje się wiarygodnym znakiem pojednania całego społeczeństwa, przesłanką prawdziwego pokoju i rzeczywistej sprawiedliwości.
Nowa adhortacja wskazuje różne inicjatywy duszpasterskie, które winny pomóc przełożyć na konkretne wybory duszpasterskie taką właśnie wizję teologiczną na szczeblu zarówno osobistym, jak i wspólnotowym. W wypełnianiu tego palącego dzieła ewangelizacji każdy członek ludu Bożego ma własne miejsce i ponosi własną odpowiedzialność – stwierdził sekretarz generalny Synodu Biskupów. Dodał, że to „błogosławione działanie jednego Kościoła partykularnego, którego członkowie dają się pojednać, promieniuje pozytywnie na społeczności, przekładając się, zwłaszcza dzięki zaangażowaniu świeckich, w zaczyn życia społecznego, kulturalnego, gospodarczego i politycznego”.
W obliczu przemocy i wojny Kościół proponuje Ewangelię pojednania zarówno w celu zapobieżenia takim dramatycznych wydarzeniom, jak i aby nieść pokój i zgodę do osób zranionych, grup etnicznych i państw – powiedział arcybiskup.
Zapewnił, że nowy dokument papieski nie zamierza wkraczać w dziedzinę polityki, pragnie jednak oświecać ją wartościami Ewangelii i nauki społecznej Kościoła. Adhortacja zwraca się przede wszystkim do katolików: episkopatu, duchowieństwa, osób konsekrowanych i świeckich; przypomina piękno i wymagania powołania chrześcijańskiego, zwłaszcza obowiązek pojednania się z Bogiem, aby stawać się ludźmi uczciwymi, budowniczymi pokoju w duchu Błogosławieństw. Staje się to możliwe w Kościele dzięki sakramentom, szczególnie pojednania i eucharystii, oraz dzięki stałemu karmieniu się Słowem Bożym.
Abp Eterović zwrócił uwagę na zaangażowanie Kościoła w promowanie człowieka, zwłaszcza w dziedzinie oświaty i służby zdrowia, w walkę z analfabetyzmem, z chorobami: gruźlicą, AIDS malarią. Ważną rolę odgrywa też dialog ekumeniczny, zwiększając wiarygodność chrześcijan w głoszeniu Dobrej Nowiny. Obok znacznych osiągnięć na tym polu, jak udział braci z innych Kościołów w pracach synodalnych, jest też wiele trudności, wywołanych zarówno przez sekty i ruchy synkretyczne, jak i przez tzw. autochtoniczne Kościoły chrześcijańskie. Dokument papieski wspomina o potrzebie dialogu z innymi religiami, zwłaszcza z tradycyjnymi wierzeniami afrykańskimi i z islamem. Zachęca wiernych do dalszego angażowania się na płaszczyźnie społecznej i politycznej, do współpracy ze wszystkimi ludźmi dobrej woli.
Sekretarz generalny Synodu Biskupów zauważył, że Benedykt XVI w swym najnowszym dokumencie mocno podkreśla jedyną i niczym niezastąpioną rolę kobiety afrykańskiej w Kościele i społeczeństwie i za radą ojców synodalnych wzywa biskupów do wspierania formacji kobiet, aby mogły one brać na siebie swoją część odpowiedzialności we wspólnocie społecznej i kościelnej. Zachęca wszystkich do wspierania kobiet, wyzwalając je z wszelkich praktyk, które je upokarzają i zniewalają, a zarazem podkreśla wielkie dary kobiece w służbie pojednania, jak czułość, miłosierdzie oraz obrona godności ludzkiej i życia. Kobiety przyczyniają się do humanizacji społeczeństwa, zwłaszcza przez wychowanie młodego pokolenia i mają przed sobą szerokie pole działalności na rzecz ewangelizacji w swych rodzinach, stowarzyszeniach i społeczeństwie.
Adhortacja nie ukrywa wielkich wyzwań stojących przed Kościołem i społeczeństwem w Afryce, ale podkreśla przy tym dary, jakimi Stwórca pobłogosławił ten kontynent, np. wrodzone poczucie Boga, radość życia, otwarcie na jego dar, wartość rodziny, poczucie święta itd. Do tych wartości, typowych dla Afryki, chrześcijaństwo wnosi nowość Jezusa, który jako jedyny jest w stanie ofiarować prawdziwe wyzwolenie z lęków przed złymi duchami, od czarów i magii, które powodują wiele ujemnych skutków w życiu rodzinnym i społecznym. „Tylko Zmartwychwstały Jezus Chrystus, zwycięzca grzechu i śmierci, może wyzwolić Afrykę z sił, które ją paraliżują. Pojednani z Bogiem i bliźnimi chrześcijanie są wezwani do stawania się coraz bardziej budowniczymi pokoju i nosicielami sprawiedliwości, światłem świata i solą ziemi afrykańskiej” – zakończył swą wypowiedź abp Nikola Eterović.
Tu możesz przeczytać adhortację: AFRICAE MUNUS
W ramach kampanii w dniach 18-24 listopada br. zaplanowano ok. 300 wydarzeń.
Podczas liturgii odczytano Przesłanie Soboru Biskupów z okazji 100-lecia autokefalii.
W Białymstoku odbył się z tej okazji koncert dzieł muzyki cerkiewnej w wykonaniu stuosobowego chóru.