Urząd Biskupa w Kościele luterańskim ze szczególnym uwzględnieniem Polski

I. Nowy Testament o urzędzie Kościoła.

Jezus Chrystus, Boży Syn i Zbawiciel świata, będąc w ludzkim ciele założył na tym świecie Kościół, który miał prowadzić dalej Jego dzieło, dzieło ewangelizacji całego świata. Kościół jest wynikiem Jego cierpienia: „Gdy złoży swoje życie w ofierze, ujrzy potomstwo, będzie żył długo i przez Niego wola Pana się spełni”(Iz 53,10b). On to z miłości do Kościoła, który jako nowy Lud Boży zajął miejsce ludu izraelskiego, wydał na ofiarę swoje życie. Apostoł Paweł pisał: „Chrystus umiłował Kościół i wydał zań samego siebie”(Ef 5,25). Dlatego też On jest: „Głową Kościoła, ciała, którego jest Zbawicielem”(Ef 5,23). Dlatego „Kościół podlega Chrystusowi” zupełnie i od Niego jest zależny (Ef 5,24). Chrystus chce, aby „Kościół był pełen chwały, bez zmazy lub skazy lub czegoś w tym rodzaju, ale żeby był święty i niepokalany”(Ef 5,27).

Chrystus żywi Kościół i pielęgnuje go Słowem Bożym i świętymi sakramentami (por. Ef 5,29). Na podstawie innych wypowiedzi Pisma Świętego (Ef 5,32 i Obj 19,7) można powiedzieć, że Kościół jest Oblubienicą Chrystusa.

Aby Kościół mógł trwać i rozwijać się, Chrystus Pan ustanowił urząd apostolski. Na potwierdzenie ustanowienia apostolskiego urzędu przez Chrystusa przytacza się następujące miejsca: „Nie bój się, od tej pory ludzi łowić będziesz”(Łk 5,10); „Pójdźcie za mną, a zrobię was rybakami ludzi!” (Mt 4,19); „Pójdźcie za mną, a sprawię, że staniecie się rybakami ludzi” (Mk 1,17); „Pójdź za Mną” (Mt 9,9); „I przywołał dwunastu uczniów swoich, i dał im moc nad duchami nieczystymi, aby je wyganiali i aby uzdrawiali wszelką chorobę i wszelką niemoc”(Mk 10,1).

Tak więc urząd apostolski otrzymał od Pana Kościoła moc, ale nie tę, którą dysponuje świat. Moc Kościoła to moc w sferze ducha, moc Ewangelii. Przed widzialnym odejściem Chrystusa, apostołowie wyposażeni zostali przez Pana Kościoła w moc sprawowania znaków Jego obecności wśród Ludu Bożego, którymi są sakramenty i inne znaki. Pan Jezus powiedział do uczniów swoich: „Idźcie tedy i czyńcie uczniami wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, ucząc je przestrzegać wszystkiego, co wam przykazałem. A oto Ja jestem z wami po wszystkie dni aż do skończenia świata”(Mt 28,19.20). Apostoł Paweł zaś pisze: „Wziął Jezus chleb i pobłogosławił, łamał i dawał uczniom, i rzekł: Bierzcie, jedzcie, to jest ciało moje. Potem wziął kielich i podziękował, dał im mówiąc: Pijcie z niego wszyscy”(Mt 26,26.27); „Wziął chleb, a podziękowawszy, złamał i rzekł: Bierzcie, jedzcie, to jest ciało moje za was wydane; to czyńcie na pamiątkę moją. Podobnie i kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowe przymierze we krwi mojej; to czyńcie, ilekroć pić będziecie, na pamiątkę moją”(l Kor 11,24.25). Ewangelista Jan wspomina: „A to rzekłszy, tchnął na nich i powiedział im: Uweźmijcie Ducha Świętego. Którymkolwiek grzechy odpuścicie, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są zatrzymane”(J 20,22.23).

Apostołowie, posłańcy Jezusa Chrystusa, mieli iść w ten świat z Ewangelią, z ową Dobrą Nowiną o Jezusie Chrystusie oraz z sakramentami Chrztu Świętego i Wieczerzy Pańskiej. Wyposażeni też zostali we Władzę Kluczów. Apostołowie głosili Ewangelię i udzielali sakramentów, ale jednocześnie, gdy paruzja Pana nie następowała wiedzieli, że muszą postarać się o następców, którzy by dalej to powierzone im dzieło prowadzili aż do skończenia świata. W tym celu powstawały w Kościele różne urzędy, co do których nie mieli apostołowie wątpliwości, że są urzędami pochodzenia Bożego (iure divine). Apostoł Paweł pisał w Liście do Koryntian: „A Bóg ustanowił w Kościele najpierw apostołów, po wtóre proroków, po trzecie nauczycieli, następnie moc czynienia cudów, potem dary uzdrawiania, niesienia pomocy, kierowania, różne języki” (l Kor 12,28; por. Ef 4,11).

Pierwszym urzędem w Kościele był urząd apostolski, a więc urząd zwiastowania Słowa Bożego i udzielania sakramentów świętych. Obdarowani urzędem kościelnym mieli w Kościele „przygotować świętych do dzieła posługiwania, do budowania ciała Chrystusowego” (Ef 4,12).

Różne stopnie posiadał ten ustanowiony przez Boga urząd kościelny. Najbardziej znane i zachowane w Kościele posługi to: „επισκοπος,” (episkopos - biskup) = dozorca, doglądający, kierujący; presbyteros - prezbiter = starszy i diakonos - diakon = służebnicy, usługujący. Diakoni, wzgl. diakonise, mieli zajmować się w zborze głównie pracą charytatywną i zwiastowaniem. W relacji o powołaniu diakonów czytamy: „Wtedy dwunastu, zwoławszy wszystkich uczniów, rzekło: Nie jest rzeczą słuszną, żebyśmy zaniedbali Słowo Boże, a usługiwali przy stołach. Upatrzcie tedy, bracia, spośród siebie siedmiu mężów, cieszących się zaufaniem, pełnych Ducha Świętego i mądrości, a ustanowimy ich, aby się zajęli tą sprawą; My zaś pilnować będziemy modlitwy i służby Słowa''(Dz 6,2-4). Zawarte są w niej najważniejsze kryteria dotyczące przyjmującego i sprawującego urząd, który powstawał w młodym Kościele chrześcijańskim w każdym zborze, jak mówią Dzieje Apostolskie: „A gdy przez wkładanie rąk wyznaczyli im w każdym zborze starszych, wśród modlitw i postów poruczyli ich Panu, w którego uwierzyli” (Dz 14,23).