Urząd Biskupa w Kościele luterańskim ze szczególnym uwzględnieniem Polski

2. Ks. prof. dr Józef Berger, urodzony 14 marca 1901 r. w Orłowej. Po studiach w Wiedniu, Warszawie, Bazylei i Strassburgu, ordynowany został na wikariusza w Cieszynie. W roku 1932 wybudował kościół w Czeskim Cieszynie na Niwach. Dnia 25 czerwca 1950 r. synod powołał go na urząd superintendenta, lecz już w roku 1952 władze państwowe zmusiły go do opuszczenia urzędu, jak równie i Śląska Zaolziańskiego, udając się na Słowację, gdzie został profesorem teologii na Ewangelickim Fakultecie w Bratysławie. Zmarł nagle, dnia 11 czerwca 1962 r. w Bratysławie i pochowany został w Ropicy na Zaolziu.

3. Ks. biskup Jerzy Cymorek, urodzony w Bystrzycy dnia 31 sierpnia 1904 r. Po studiach w Warszawie i Bratysławie ordynowany został w roku 1935 w Ligotce Kameralnej. Po wojnie pracował w parafii w Wiśle, Trzyńcu i w Czeskim Cieszynie. Dnia 15 czerwca 1952 r. został wybrany superintendentem, a od dnia 20 listopada 1956 r. pierwszym biskupem. Umarł nagle w dniu 8 lutego 1971 r.

4. Ks. biskup dr Władysław Kiedroń, urodzony 3 grudnia 1922 r. w Błędowicach. Po ukończeniu studiów teologicznych na Uniwersytecie Warszawskim został ordynowany dnia 20 kwietnia 1952 r. w Ligotce Kameralnej przez ks. seniora Józefa Fukałę. W dniu 12 czerwca 1971 r. 48-letni ks. Władysław Kiedroń został wybrany przez Synod Kościoła biskupem. W dniu 13 czerwca 1971 r. po raz pierwszy Śląskiemu Kościołowi na Zaolziu zostaje przekazana sukcesja apostolska biskupów słowackich za pośrednictwem biskupów: Rudolfa Koštiala (Zwoleń) i Juliusa Filo, sen.(Koszyce). W związku z ciężką chorobą serca i niemożnością kandydowania na następną kadencję, biskup Władysław Kiedroń przeszedł na emeryturę. Zmarł w dniu 29 lutego 1992 r., a w dniu 7 marca 1992 r. został pochowany na cmentarzu w Błędowicach.

5. Ks. biskup Wilhelm Stonawski, urodził się dnia 24 listopada 1926 r. w Bystrzycy nad Olzą. Ukończył studia teologiczne w Bratysławie. Po śmierci biskupa Jerzego Cymorka został proboszczem w Czeskim Cieszynie, a następnie zastępcą biskupa Władysława Kiedronia. Synod Kościoła wybrał go w październiku 1989 r. biskupem, a I Niedzielę Adwentu 1989 r. konsekracji przez modlitwę i włożenie rąk dokonali biskupi luterańscy: dr Janusz Narzyński z Warszawy, Dieter Knall z Wiednia i Rudolf Koštial ze Zwolenia.

Wskutek nieporozumień, politycznych zarzutów po tzw. „rewolucji aksamitnej”, a także na skutek różnych opcji teologicznych (SECAV – pietystyczna, LECAV – konserwatywna), w marcu 1991 r. zwołano bez udziału biskupa W. Stonawskiego nadzwyczajny Synod Kościoła do Trzanowic (Třanovice), gdzie dokonano wyboru tymczasowych Władz Kościoła na czele z zastępcą biskupa ks. seniorem Władysławem Volnym. W dniu 16 listopada 1991 w Czeskim Cieszynie odbyła się nadzwyczajna sesja Synodu Kościoła, na którą ks. biskup Stonawski i jego zwolennicy nie przyszli, wobec czego Synod odwołał ks. biskupa Wilhelma Stonawskiego z urzędu i dokonał tajnego wyboru nowego Biskupa Kościoła w osobie wspomnianego już ks. seniora Władysława Volnego, zastępcę biskupa ks. radcę Jana Cieślara i pozostałe Władze Kościoła.

Biskup Wilhelm Stonawski jednak nie przyjął postanowienia Synodu uznając go za nielegalny. Wraz z biskupem Stonawskim odeszło ze Śląskiego Kościoła 3 księży (w tym jedna kobieta), oraz kilkadziesiąt tysięcy wiernych przeważnie narodowości polskiej. Rezultatem konfliktu było powołanie nowej i samodzielnej organizacji kościelnej w roku 1995 pod nazwą Luterański Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania (LKEAW – LECAV), który ma swoje parafie w: Czeskim Cieszynie, Trzyńcu, Bystrzycy i Gródku. Kościół ten liczy ponad 5 tysięcy wiernych (ostatnia państwowa statystyka www.czso.cz Statystyka ta, jak również statystyka Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Augsburskiego Wyznania może być niepewna z powodu tego, że na terenie Republiki Czeskiej istnieją jeszcze inne Kościoły luterańskie (słowacki i amerykański). Obydwa Kościoły przy pośrednictwie przedstawicieli Światowej Federacji Luterańskiej (ks. biskup Dieter Knall, ks. radca Jan Gross i ks. Göreg z Węgier) zawarły w roku 1997 „porozumienie, które pozwoliło nawiązać poprawne stosunki.” Pani Elżbieta Pałka w pracy doktorskiej na temat: „Śląski Kościół Ewangelicki Augsburskiego Wyznania na Zaolziu” napisanej na Uniwersytecie Wrocławskim podsumowała kwestię sporu w ciekawy i zdaje się właściwy sposób: „ Sam rozłam w ŚKEAW był jednak, w mojej ocenie, przede wszystkim wynikiem kryzysu tożsamości omawianego Kościoła…” (str.227).

Biskup Wilhelm Stonawski sprawował zwierzchnictwo nad LECAV do roku 2000 poczym jako Biskup Kościoła przeszedł na emeryturę (74), a jako proboszcz cieszyński od 1 stycznia 2007 r. po ukończeniu w dniu 24 listopada 2006 r. 80 – tego roku życia. Obecnie Kościół posiada 8 księży (w tym 2 księży narodowości polskiej i 2 z Polski, 3 księży narodowości słowackiej i 1 kobieta narodowości czeskiej w Pradze), oraz 2 kobiety diakonki narodowości słowackiej).