Urząd Biskupa w Kościele luterańskim ze szczególnym uwzględnieniem Polski

Antycypacją tej deklaracji były już uprzednie święcenia biskupie, w których uczestniczył czynnie także pierwszy Polak ks. biskup dr Janusz Narzyński. Podczas konsekracji w katedrze uppsalskiej polski biskup luterański ubrany w strój liturgiczny biskupów szwedzkich był współkonsekratorem szwedzkich biskupów Larsa-Görana Gillisa Lönnermarka dla diecezji Skara stift i Jonasa Östena Jonsona dla diecezji Strängnäs stift. Uroczystość odbyła się w archikatedrze w Uppsali 24 kwietnia 1989 roku, gdzie głównym konsekratorem był ówczesny arcybiskup - prymas dr Bertil Fredrik Werkström (1983-1993). W ślad za tym wydarzeniem także ks. biskup dr Jan Szarek, który otrzymał także skandynawską sukcesję apostolską, wraz z 20 biskupami brał czynny udział w katedrze w Uppsali w dniu 23 kwietnia 1995 r. w konsekracji biskupa elekta Martina Linda (dla diecezji Linköping). Ojciec (ksiądz szwedzki) nowego biskupa po II wojnie światowej wraz z szwedzką organizacją charytatywną niósł pomoc materialną ewangelikom na Mazurach i zaprzyjeżnił się z ks. Alfredem Jaguckim. Toteż syn ks. Linda, biskup Martin Lind wraz z biskupem dr. Janem Szarkiem i biskupem amerykańskim Floryd Schoenhals konsekrował w dniu 27 maja 2000\r w Londynie w kościele luterańskim św. Anny i św. Agnes biskupa elekta Waltera Jaguckiego (jednego z synów ks. dr Alfreda Jaguckiego i brata ks. biskupa Janusza Jaguckiego).

W dniu 5 lutego 2005 r. Pierwszy Biskup Kościoła Ewangelicko – Luterańskiego w Kenii Walter E. Obare (Kościół ten powstał ze szwedzkiej misji w Kenii) wraz z biskupami: Leonidem Zwiki z Białorusi, Dawidem Tswaedi z Południowej Afryki, Börre Knudsen z Norwegii i innymi niezależnymi biskupami luterańskimi, konsekrowali w dniu 5 lutego 2005 r. bez zgody Kościoła Szwedzkiego 75 - letniego duchownego szwedzkiego ks. Arne Olssona na pierwszego tzw. „misyjnego biskupa” utworzonej w Szwecji tzw. „Prowincji Misyjnej (Missionsprowinsen)”, a więc Samodzielnego Ewangelicko - Luterańskiego Kościoła w Szwecji. Zarówno Arcybiskup Szwecji, jak też i Światowa Federacja Luterańska bardzo negatywnie oceniły to wydarzenie. Powodem jednak tej bolesnej separacji było rosnące niezadowolenie pewnej części duchowieństwa i wiernych Kościołów skandynawskich z powodu uchwalonej przez Parlament szwedzki w roku 1958 i wprowadzonej w życie Kościoła Szwedzkiego w roku 1959 ordynacji kobiet, a w ostatnich latach wyboru i konsekracji biskupek dla Sztokholmu i Lund, oraz swobodnego traktowania chrześcijańskich zasad etycznych (związki partnerskie), jak również, zdaniem Misji, nieordoksyjność względem Biblii i luterańskich Ksiąg Wyznaniowych. W ślad za tym, nastąpiła jeszcze konsekracja dwóch następnych biskupów: w dniu 22 kwietnia 2006 r. 49 - letniego biskupa Lars Artman i biskupa Göran Beijer w dniu 23 kwietnia 2006 r. dla Sztokholmu. Dokonano także kilkakrotnej ordynacji księży dla Prowincji Misyjnej w Szwecji, oraz dla Finlandii. Ordynowani młodzi teolodzy szwedzcy nie mogli być ordynowani w oficjalnym Kościele Szwedzkim ze względu na ich poglądy teologiczne (np. sprzeciw wobec ordynacji kobiet i żeńskich biskupek).

Finlandia

Chociaż Finlandia nie graniczy z Polską to jednak ze Szwecją ściśle połączone były Dania i Finlandia. Pierwszym fińskim luterańskim arcybiskupem XIII-wiecznej diecezji w Turku (Abo), był uczeń Marcina Lutra i Filipa Melanchtona - Mikael Agricola (1510-1557). Dzięki unii ze Szwedami Kościół Fiński zachował historyczny episkopat i sukcesję apostolską. Tak zwany „defekt” (defectus) w nieprzerwanym łańcuchu sukcesji apostolskiej nastąpił w roku 1886, gdy w jednym roku umarli trzej biskupi, a nowego arcybiskupa wprowadził w urząd, fiński profesor teologii niebędący biskupem. Jednak za 48 lat, w roku 1934 podpisano umowę pomiędzy Kościołem Fińskim a Kościołem Anglikańskim, na mocy której wprowadzono pomiędzy tymi Kościołami pełną interkomunię oraz pełną wspólnotę urzędu Kościoła, dzięki której w przyszłości w Kościele fińskim (luterańskim) tylko biskup będzie konsekrował biskupa przy czynnym udziale przedstawicielstwa episkopatu anglikańskiego i tylko biskup będzie ordynował księży. Odtąd przy święceniach biskupów fińskich biorą także czynny udział luterańscy biskupi szwedzcy, anglikańscy, ale i niemieccy, oraz biskupi z innych krajów, w tym i Polacy.

W skład Kościoła Finlandii obecnie wchodzi jedna archidiecezja i sześć diecezji z językiem fińskim, oraz jedna diecezja z językiem szwedzkim dla 6,1% ludności mówiącej po szwedzku. Biskupem szwedzkiej diecezji, obejmującej Finów szwedzkiego języka z całego kraju z siedzibą w Porvoo, jest biskup Erik Vikström (od roku 1983). Arcybiskupem Turku i prymasem Finlandii od roku 1982 jest John Vikström, który przed kilku laty odwiedził Polskę i utrzymuje z naszym Kościołem braterskie kontakty.